جنگ و آواره‌گی در دایکندی؛ هزاران بی‌جا شده در وضعیت ناگوار به سر می‌برند
الیاس طاهری
از حمله تهاجمی جنگ‌جویان گروه طالبان بر ولسوالی پاتوی ولایت دایکندی حدود ۱۲ روز می‌گذرد. طالبان در نخستین روزهای حمله بر این ولسوالی، منطقه «تمزان» را که عمدتاَ پشتون‌نشین است، تصرف کردند. پس از چندین روز درگیری، پنج‌شنبه هفته گذشته، بیست‌وهفتم جوزا، مناطق «سر تگاب» و «بیری» این ولسوالی نیز به تصرف طالبان درآمد. خانواده‌های زیادی در پی این درگیری‌ها از مناطق‌شان آواره شده و به بخش‌هایی از ولسوالی‌های کیتی، کجران، قخور مرکز پاتو و همین‌طور نیلی، مرکز ولایت دایکندی، پناه برده‌اند. اکنون آواره‌گان جنگ پاتو می‌گویند که دولت به وضعیت آن‌ها هیچ‌گونه توجهی نکرده و بی‌جا شده‌گان، از جمله زنان و کودکان، در وضعیت بسیار ناگوار به سر می‌برند. شورای ولایتی دایکندی نیز اداره محلی این ولایت را مورد انتقاد قرار می‌دهند و می‌گویند که تاکنون هیچ اقدامی برای رسیده‌گی به آواره‌گان جنگ پاتو نکرده است.
رحمت، یکی از باشنده‌گان سر تگاب ولسوالی پاتو که از دو روز به این‌سو با خانواده‌اش به شهر نیلی، مرکز ولایت دایکندی، بی‌جا شده است، به روزنامه ۸صبح گفت که تاکنون هیچ کمکی دریافت نکرده است. این آواره جنگ پاتو افزود که بی‌جا شده‌گان شب‌ها در وضعیت بسیار رقت‌بار در روی جاده‌ها بودوباش می‌کنند. به گفته رحمت، طالبان پس از تصرف منطقه سر تگاب، افزون بر تاراج اموال منازل و دکان‌های مردم، تاکنون حدود ۳۵ خانه مسکونی را که به صورت قلعه‌های بزرگ ساخته شده بود، نیز انفجار داده و تخریب کرده‌اند. رحمت از حکومت خواست که هرچه زودتر عملیات پاکسازی ولسوالی پاتو از وجود جنگ‌جویان طالبان را راه‌اندازی کند تا مردم به خانه‌های‌شان برگردند و از رنج و آواره‌گی رهایی یافته به زنده‌گی عادی آغاز کنند.
شیما رستمیان، رییس شورای ولایتی دایکندی، نیز گفت که آواره‌گان جنگ پاتو در حال حاضر در وضعیت بسیار ناگوار به سر می‌برند، اما اداره محلی هیچ اقدامی برای کمک به آن‌ها نکرده است. به گفته بانو رستمیان، بی‌جا شده‌گانی که از پاتو به مرکز دایکندی پناه آورده‌اند، روی جاده‌ها و مکان‌های عمومی در وضعیت بسیار نامناسب شب و روز می‌گذرانند. طبق معلومات رییس شورای ولایتی دایکندی، صدها خانواده بی‌جا شده هنوز هیچ کمکی دریافت نکرده‌‌‌اند.
رشیده شهیدی، والی دایکندی، اما به روزنامه ۸صبح گفت که نشست‌هایی با اداره‌های مربوط برگزار شده و تلاش‌ها برای کمک‌رسانی به بی‌جا شده‌گان جنگ پاتو جریان دارد. والی دایکندی افزود که در گام نخست، در نظر است تا برای زنان و مردان به گونه جداگانه خیمه در نظر گرفته شود و بی‌جا شده‌گان از روی جاده‌ها به مکان‌های مناسب منتقل شوند. همین‌طور به گفته والی دایکندی، سایر کمک‌های مورد نیاز از جمله مواد غذایی نیز برای بی‌جا شده‌ها صورت می‌گیرد.
والی دایکندی از نبود آب آشامیدنی در شهر نیلی به دلیل خشک‌سالی، به عنوان یکی از مشکلات سد راه اداره محلی برای رسیده‌گی به بی‌جا شده‌گان یاد کرد. بانو شهیدی گفت، برای خانواده‌هایی که در مرکز ولسوالی پاتو و بخش‌هایی از ولسوالی کیتی این ولایت بی‌جا شده‌اند، نیز تلاش‌ها جریان دارد تا کمک‌های مورد نیاز از مرکز ولایت انتقال داده شود.
گفتنی است که طالبان ادعای تاراج اموال مردم و تخریب خانه‌ها را رد کردند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه، روز یک‌شنبه، سی‌ام جوزا، با رد این موضوع، گفت که طالبان تنها حملات نظامیانی که در جنگ بودند را عقب زده‌اند. به گفته سخنگوی طالبان، این گروه با غیرنظامیان کاری ندارد.
تنها ۷۰ خانواده بی‌جا شده در نیلی کمک دریافت کرده‌اند
ابراهیم هاشمی، آمر مهاجرین و عودت‌کننده‌گان دایکندی به روزنامه ۸صبح گفت که در پی بیش‌تر از ۱۰ روز درگیری در ولسوالی پاتو، در مجموع حدود یک هزار و ۶۵۰ خانواده از بخش‌های مختلف این ولسوالی به ولسوالی‌های کیتی، کجران، قخور، مرکز ولسوالی پاتو و همین‌طور به شهر نیلی، مرکز ولایت دایکندی، بی‌جا شده‌اند.
آمر اداره مهاجرین و عودت‌کننده‌گان افزود که مواد غذایی، آب آشامیدنی، ظروف، البسه و خیمه از نیازمندی‌های نخستین بی‌جا شده‌گان است. آقای هاشمی بیان داشت که در حال حاضر کار روی شناسایی خانواده‌های بی‌جا شده در مرکز دایکندی جریان دارد و روز گذشته حدود ۷۰ خانواده شناسایی شده و آن‌ها کمک‌های اولیه را دریافت کرده‌اند. نظر به آمار اداره مهاجرین و عودت‌کننده‌گان، تاکنون حدود ۱۵۰ خانواده به دلیل جنگ از پاتو به نیلی بی‌جا شده‌اند. همین‌طور حدود ۹۰۰ خانواده به ولسوالی کیتی، حدود ۲۰۰ خانواده به ولسوالی کجران و ۴۰۰ خانواده دیگر به قخور، مرکز ولسوالی پاتو، پناه برده‌اند.
براساس معلومات آمر اداره مهاجرین دایکندی، در حال حاضر برای حدود دو هزار خانواده کمک‌های حالت اضطرار در نظر گرفته شده است. او افزود که در روزهای آینده بی‌جا شده‌گان جنگی در ولسوالی‌ها نیز شناسایی می‌شوند و پس از آن کمک‌های حالت اضطرار برای آن‌ها ارسال خواهد شد. آقای هاشمی گفت که با نهادهای کمک‌کننده همکار دولت افغانستان نیز هماهنگی صورت گرفته و این نهادها متعهد شده‌اند که پس از تکمیل روند شناسایی خانواده‌های نیازمند، کمک‌های لازم را در اختیار بی‌جاشده‌گان قرار خواهند داد.
برای پس‌گیری مناطق از دست رفته عملیات راه‌اندازی شود
آواره‌گان جنگ پاتو و برخی اعضای شورای ولایتی دایکندی می‌گویند که برای پس‌گیری مناطق از دست رفته باید هرچه زودتر عملیات تصفیه‌ای راه‌اندازی شود. رحمت، یکی از بی‌جاشده‌گان پاتو، به روزنامه ۸صبح گفت که حکومت باید مناطق آن‌ها را از وجود طالبان پاک کند تا آن‌ها بتوانند دوباره به زنده‌گی عادی برگردند. همین‌طور روز یک‌شنبه، سی‌ام جوزا، شماری از آواره‌گان جنگ پاتو در دیدار با والی دایکندی گفته‌اند که اگر حمایت لازم تسلیحاتی صورت گیرد، مردم می‌توانند مناطق‌شان را از وجود طالبان پاکسازی کنند.
شیما رستمیان، رییس شورای ولایتی دایکندی، هشدار داد که اگر هرچه زودتر عملیات پاکسازی راه‌اندازی نشود، مردم شاهد فاجعه انسانی خواهند بود. به گفته او، بی‌جا شده‌گان کمک‌های لازم دریافت نمی‌کنند و در این صورت مردم تلف خواهند شد. همین‌طور رییس شورای ولایتی دایکندی گفت که بدون کمک هوایی از مرکز، پاکسازی منطقه از وجود طالبان کاری دشوار است و حمایت هوایی باید صورت گیرد.
با این حال رشیده شهیدی، والی دایکندی، به روزنامه ۸صبح، از تلاش‌ها به منظور راه‌اندازی عاجل عملیات پاکسازی مناطق سر تگاب و تمزان ولسوالی پاتو از وجود طالبان خبر داد. والی دایکندی افزود که روز یک‌شنبه، سی‌ام جوزا، در جلسه شورای نظامی ولایت فیصله شده تا هرچه زودتر بخش‌های از دست رفته پاتو دوباره از طالبان پس گرفته شود و مردم به خانه‌های خود برگردند. والی دایکندی اما تأکید کرد که برای موفقیت عملیات تصفیه‌ای در پاتو، نیاز است تا از مرکز کشور نیز کمک صورت بگیرد. به گفته بانو شهیدی، اداره محلی خواهان فرستادن ۵۰ کماندو از مرکز به دایکندی شده، اما تاکنون پاسخ مشخصی در این زمینه دریافت نکرده است.
طبق معلومات والی دایکندی، در حال حاضر درگیری در ولسوالی پاتو متوقف است؛ اما از شنبه‌شب، بیست‌ونهم جوزا، تا بامداد جنگ میان نیروهای امنیتی و طالبان جریان داشته است. به گفته والی دایکندی، در درگیری شنبه‌شب، به نیروهای امنیتی و خیزش‌های مردمی تلفاتی وارد نشده، اما شمار زیادی از جنگ‌جویان طالبان کشته و زخمی شده‌اند. وی از تلفات جنگ‌جویان طالبان آمار دقیق ارایه نکرد.
