دو پیرمرد ۹۰ ساله در هرات، کرونا را شکست دادند
محمدحسین نیک‌خواه
چند روزی می‌شود که شمار مرگ‌ومیر بیماران کرونا، در هرات افزایش یافته و شبکه‌های اجتماعی پر شده از پیام‌های تسلیت و عکس فوتی‌ها، اما هم‌زمان خبرهای خوش و امیدوارکنند‌ه‌ای هم در شبکه‌های اجتماعی نشر می‌شود.
به تازه‌گی دو مرد کهن‌سال، (۹۰ ساله) در هرات، موفق شدند کرونا را شکست بدهند و پس از چند روز نبرد با آن، بهبود یافتند و هیچ نشانه‌ای از بیماری در بدن‌شان نمانده است. یکی از این افراد ساکن ولسوالی «زنده‌جان» و دیگری از ولسوالی «گذره» هرات است.
در کنار انجام مراحل درمان، اجرای توصیه‌های پزشکان و مصرف دواهای تجویز شده، روحیه قوی در نبرد با کرونا، یکی از مهم‌ترین عوامل بهبودی این افراد، پنداشته می‌شود.
نشر خبر فوتی‌های کرونا، در شبکه‌های اجتماعی از یک‌سو شاید سبب شد مردم توصیه‌های بهداشتی را جدی‌تر بگیرند، اما از سوی دیگر، این مسأله باعث تضعیف روحیه مردم و بیماران شده است.
به روایت کارکنان و پزشکان شفاخانه‌های درمان بیماران کووید-۱۹ افزون بر مرگ‌ومیر، بیماران زیادی هم کرونا را شکست داده و مراکز درمانی را ترک کرده‌اند. آمار رسمی نشان می‌دهد تعداد بهبودیافته‌گان کرونا، خیلی بیش‌تر از قربانیان آن است.
برای گفت‌وگو با پیرمرد ۹۰ ساله‌ای که موفق شد کرونا را شکست دهد، با پسرش تماس گرفتم، عبدالباقی حبیبی، ساکن روستای قلعه نو ولسوالی «زنده‌جان» هرات است. او حدود دو ماه پیش، نشانه‌های بیماری را پیدا کرد و برای درمان به شهر هرات آمد.
عبدالرووف حبیبی، پسر این مرد، برایم قصه کرد که در روزهای نخست نمایان شدن نشانه‌های بیماری، به پدرش چیزی در مورد کرونا نگفت، اما پس از انجام آزمایش و بروز علایم جان‌درد و تنگی نفس، پدرش فهمید کرونا دارد.
پس از بررسی پزشکان، نتیجه‌ی آزمایش این مرد مثبت شد؛ اعضای خانواده‌اش روش‌های گوناگون را برای درمان او آغاز کردند. هم‌زمان با مصرف ویتامین‌های «سی» و «دی» او خود را در خانه قرنطین کرد و سرانجام کرونا را شکست داد و نشانه‌های بیماری از بدنش محو شد.
از طریق موبایل، چند دقیقه‌ای با او در مورد تجربه بیماری کووید-۱۹ و شکست دادن آن، صحبت کردم. از صدایش معلوم بود روحیه‌ای قوی دارد و با پشتوانه همین روحیه، روزهای دشوار نبرد با کرونا را سپری کرده است.
عبدالظاهر قادری، مرد ۹۳ ساله‌ی دیگری که ساکن روستای «پشت‌کوه ملایاسین» در ولسوالی «گذره» هرات است، حدود دو ماه پیش، نشانه‌های کرونا در بدنش هویدا شد. او برای درمان به هرات آمد و بررسی پزشکان نشان داد، به کرونا گرفتار شده است.
به دلیل مشکلات شبکه‌های مخابراتی نتوانستم با خود این مرد صحبت کنم، اما نواسه‌اش داستان گرفتاری او به بیماری کووید-۱۹ و شکست دادن آن را برایم قصه کرد. به گفته‌ی حامد شایان، روحیه قوی از مهم‌ترین عوامل شکست کرونا بود و پدرکلانش اجازه نداد ترس از بیماری تأثیر منفی بر روح و روانش بگذارد.
از دید برخی فعالان مدنی در هرات، نشر خبرهای کرونایی، پیام‌های تسلیت و عکس فوتی‌های کرونا، در شبکه‌های اجتماعی سبب ایجاد ترس و استرس میان هراتیان شده است. عبدالقدیر صالحی، عضو «مجمع عمومی مبارزه با کرونا» روی‌کرد حکومت در مدیریت کرونا را، نادرست می‌داند.
به باور او، به دلیل مدیریت نادرست حکومت و نشر اطلاعات منفی در پیوند به کرونا، ترس بزرگی در جامعه ایجاد شد و احساس می‌شود مردم اندکی نیازمند روحیه هستند. آقای صالحی با نشر تصاویر و آمار بهبودیافته‌گان، در عوض نشر خبرهای منفی و آمار قربانیان، تلاش می‌کند در مهار و مبارزه با کرونا، به مردم روحیه بدهد.
برخی دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی هم اقدام‌های مشابهی انجام داده‌اند. واسع سیدی، فعال مدنی و کاربر شبکه‌های اجتماعی در هرات، چند روزی می‌شود که برای روحیه دادن به مردم، «ویدیوهای» کوتاه و خنده‌دار نشر می‌کند. تلاش فعالان مدنی و کاربران شبکه‌های اجتماعی، برای تشویق مردم در نبرد با کرونا و جلوگیری از پی‌آمد‌های منفی روحی و روانی این بیماری، با واکنش مثبت فعالان شبکه‌های اجتماعی مواجه شده است.
از دید روان‌شناسان، ترس از کرونا، یا هر پدیده‌ی وحشت‌ناک دیگری مانند سیل، زلزله، جنگ و سایر مواردی که سبب ایجاد نگرانی شود، می‌تواند عواقب منفی بر روح و روان انسان‌ها داشته باشد. داکتر سیدخلیل مؤید، باور دارد، از زمان آغاز همه‌گیری ویروس در هرات، بسیاری از افراد سالم که هنوز به کووید-۱۹ گرفتار نشده‌اند، از ترس مبتلا شدن به این بیماری دچار مشکلات روحی و روانی گشته‌اند.
برخی پزشکان و کارمندان بهداشتی شفاخانه‌های کووید-۱۹ باور دارند، در کنار مرگ‌ومیر بیماران، شمار زیادی از افراد موفق می‌شوند ویروس را شکست دهند و بهبود پیدا کنند، اما مردم تمام تمرکزشان روی قربانیان است. داکتر فضل‌الدین فاییز، سرطبیب شفاخانه‌ی «کووید شماره یک» هرات، تجربه‌های زیادی از بهبود بیمارانی دارد، که پس از سپری شدن مراحل درمان، این مرکز درمانی را ترک کرده‌اند.
وقتی در پایان گفت‌وگوی تلفنی با پیرمرد ۹۰ ساله‌ای که کرونا را شکست داد، می‌خواستم خداحافظی کنم، از او پرسیدم توصیه‌اش از تجربه‌ی نبرد با بیماری برای مردم چیست؟ در پاسخ گفت: «کرونا را جدی بگیرید، در برابر آن سهل‌انگاری و بی‌پروایی نکنید، بهداشت فردی را رعایت کنید، اما با روحیه قوی با آن مقابله کنید تا شکست بخورد.»
به باور پزشکان، مسأله‌ی مهم این است که مردم باید کرونا را جدی بگیرند و برای مهار و جلوگیری از انتشار ویروس تلاش کنند، اما در کنار آن، نباید ترس کاذب از بیماری، سبب مشکلات روحی و روانی شود.
