خروج نیروهای امریکایی؛ افزایش تردد طیاره‌ها مردم پروان را وحشت‌‌زده کرده است

باشنده‌گان و فعالان مدنی در ولایت پروان از پرواز طیاره‌های نیروهای ایتلاف مقیم میدان هوایی بگرام با مسافت کم از زمین در این ولایت، شکایت کرده و می‌گویند که از یک ماه به این سو این پروازها در آسمان ولایت‌های پروان و کاپیسا و شمال کابل وحشت خلق کرده و صدای وحشت‌ناک روزهای جنگ و وحشت را در ذهن مردم تازه ساخته است. به گفته آنان، پرواز جت‌های جنگی باشنده‌گان این ولایت‌ها به ویژه افرادی که به بیماری‌های روحی مبتلا هستند را نگران ساخته و در سوی دیگر روزهای سیاه دوره طالبان را به یاد آورده است.

شفیع مشفق، رییس بورد نهادهای جامعه مدنی ولایت پروان، به روزنامه ۸صبح گفت که آلوده‌گی صوتی به دلیل پرواز طیاره‌های نیروهای خارجی آرامش مردم چاریکار را از آنان گرفته و سبب شده است که مردم خاطرات تلخ دوره‌ سیاه جنگ و خون‌ریزی را به یاد بیاورند. به گفته او، این مشکل به شکل جدی یکی از موارد نقض قوانین بشری است و اگر در این مورد توجه نشود، به این معنا است که یک حق باشنده‌گان پروان که همانا آرامش و آسایش است، نقض می‌شود.

مشفق افزود: «طیاره‌هایی که از سطح زمین بسیار نزدیک پرواز می‌کنند، سبب ترس و وحشت میان مردم و به ویژه کودکان شده و یکی از موارد نقض حقوق بشری است. امیدواریم که این گزارش شما سبب رفع این مشکل شود و مقام‌های حکومتی در این مورد با نیروهای خارجی صحبت کرده و مشکل مردم را به گوش‌شان برسانند تا دیگر این حق مردم نقض نشود».

باور بسیاری از باشنده‌گان پروان این است که پروازهای نزدیک به سطح زمین پس از زمزمه‌های خروج نیروهای خارجی از افغانستان بیش‌تر شده است. به گفته آنان، چنین مواردی را پیش از این در پروان تجربه نکرده‌اند.

در همین حال باشنده‌گان پروان در شبکه‌های اجتماعی نیز از این پروازها ابراز نگرانی کرده‌اند. بیش‌تر کاربران شبکه‌های اجتماعی که باشنده‌گان ولایت‌های پروان، کاپیسا و شمال کابل هستند، با نگرانی و مطرح ساختن این موضوع به عنوان یک چالش، گفته‌اند که نیروهای خارجی در روزهای خروج بالای مردم مانور نظامی اجرا کرده و روزهای خروج عساکر شوروی سابق و روزهای تلخ دوره طالبان را به یاد می‌آورند.

اورنگ آذرخش، استاد دانشگاه و باشنده پروان، در صفحه فیس‌بوکش نوشته است: «این روزها پرواز هواپیما‌های جنگی در آسمان پروان زیاد شده است. به دلیل این‌که خلبان آن‌ را خیلی پایان به پرواز در‌می‌آورد، وحشت آفریده است؛ حتا شاهد سروصدای ناشی از ترس و وحشت در محله‌ ما بودیم. نمی‌دانم حکومت در جریان است یا خیر».

عبدالولی، از باشنده‌گان شهر چاریکار ولایت پروان، نیز در تماسی به روزنامه ۸صبح گفت: «از برای خدا، شما خبرنگار هستید. همی صدای ما ره به گوش هر کسی که می‌رسانید، برسانید تا به این مشکل به شکل جدی رسیده‌گی کنند. ما در خانه مریض داریم و هرگاه طیاره‌های جنگی با این صدای وحشت در آسمان پروان پرواز می‌کنند، به تکلیف می‌شویم و سبب ‌می‌شود که مریض ما بار دیگر پیش داکتر برود». این باشنده پروان می‌گوید که مادرش بیماری روانی دارد و پروازهای طیاره‌ها با صدای دل‌خراش سبب می‌شود که حال مادرش بدتر شود.

احمد ایتلاف، دیگر باشنده پروان، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح گفت که صداهای پی‌هم طیاره‌ها در سطح پایین از لحاظ روحی به باشنده‌گان پروان آسیب رسانده و مردم در این روزها بار دیگر خاطرات تلخ دوره طالبان را به یاد می‌آورند. به گفته او، بخش‌های هماهنگی و مقام‌های محلی پروان باید این مشکل را به شکل بسیار جدی با مقام‌های ایتلاف در جریان بگذارند و این مساله را ساده فکر نکنند؛ زیرا در این چالش یکی از قوانین حقوق بشری انسان‌های ساکن در ولایت‌های پروان، کاپیسا و شمال کابل نقض می‌شود.

در حالی که پرواز طیاره‌ها نزدیک زمین و صدای وحشتناک هر روز باشنده‌گان پروان و به ویژه باشنده‌گان شهر چاریکار را نگران ساخته و باعث اذیت روحی مردم شده است، اما فرمانده پولیس پروان می‌گوید که این موضوع بسیار زیاد نیست و در چند مورد اندک چنین اتفاق افتاده است. عبدالرووف ارزگانی، فرمانده پولیس پروان، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح گفت که مشکل پرواز پایین طیاره‌ها، یک مشکل مقطعی است. به گفته او، چنین مواردی را تنها در چند بار شاهد بوده‌اند‌. او تصریح کرد که اگر چنین پروازها با ارتفاع پایین در فضای پروان صورت بگیرد، آنان با نیروهای ایتلاف مقیم میدان هوایی بگرام تماس گرفته و مشکل را در میان می‌گذارند. آقای ارزگانی افزود: «اگر دیدیم که این پروازها چنین ادامه پیدا کرد‌، ما همراه‌شان در میان می‌گذاریم که بار دیگر تکرار نشود و آن‌ها قبول خواهند کرد. چرا نه، حتماً همراه‌شان به تماس می‌شویم و جلوگیری می‌کنیم. اگر در آینده تکرار شود، ما به تماس می‌شویم تا در ساحات مسکونی برای مردم مشکل خلق نکنند».

هرچند تلاش شد دیدگاه نیروهای ایتلاف مقیم میدان هوایی بگرام نیز در این مورد گرفته شود، اما با وجود تلاش‌ها، زمینه گفت‌وگو با آنان فراهم نشد.

گفتنی است که پیش‌تر برخی از مخاطبان ۸صبح نگرانی‌های‌شان از این بابت را با خبرنگاران در میان گذاشته بودند. آنان گفته بودند که اگر آلوده‌گی‌های صوتی ادامه یابد، احتمال دارد این روند باشنده‌گان پروان را با مشکلات و امراض روانی دچار کند.