نهادهای ناظر: سرپرستان کمیسیون‌های انتخاباتی باید تحت پی‌گرد قانونی قرار بگیرند
شماری از نهادهای ناظر انتخاباتی می‌گویند که اتهامات [سوء استفاده از صلاحیت‌های وظیفه‌ای] بر سرپرستان کمیسیون‌های انتخاباتی وارد است و باید آنان نیز، چون رییسان و اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی به نهادهای عدلی و قضایی معرفی شوند.
یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور یا فیفا می‌گوید که بر سرپرستان کمیسیون‌های انتخاباتی نیز اتهام وارد است و لوی‌سارنوالی باید کار‌های خود را همه‌جانبه انجام دهد. آقای رشید افزود هر فرد دیگری که در تخلفات انتخاباتی دخیل است، باید به پنجه‌ی قانون سپرده شود.
او هم‌چنان گفت: «این ناعادلانه است که تمام ملامتی‌ها و کم کاری‌های انتخابات پارلمانی را در سطح کمیسیون‌ها خلاصه کنیم، در دبیرخانههای کمیسیون‌های انتخاباتی و در سطح اداره‌های ولایتی کمیسیون‌های انتخاباتی مشکل وجود دارد، پس از این که لوی‌سارنوالی تحقیقات خود در این رابطه آغاز کند، افراد مختلف در تخلفات انتخاباتی دخیل می‌شوند.»
رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور تصریح کرد که روند کار کمیسیون‌های انتخاباتی باید تا تعیین کمیشنران جدید قرنطین می‌شد.
محمداشرف غنی، رییس جمهور کشور با صدور فرمانی، روز سه‌شنبه ۲۳ دلو رییسان و اعضای کمیسیون‌های مستقل انتخابات و شکایات انتخاباتی را از کار برکنار و هم‌چنان به منظور جلوگیری از سکته‌گی در اجرای امور، رییسان دبیرخانه هر دو کمیسیون را به طور موقت به عنوان سرپرست کمیسیون‌های انتخاباتی تعیین کرد.
طبق این فرمان محمدعلی ستیغ به عنوان سرپرست کمیسیون شکایات انتخاباتی و احمدشاه زمانزی به عنوان سرپرست کمیسیون مستقل انتخابات تعیین شده‌اند. یک روز پس از صدور این فرمان لوی‌سارنوالی رییسان و ۱۰ عضو دیگر کمیسیون‌های انتخاباتی را به دلیل سؤ استفاده از صلاحیت‌های وظیفه‌ای ممنوع‌الخروج اعلام کرد.
لوی‌سارنوالی کشور می‌گوید که روند رسیده‌گی به پرونده رییسان و ۱۰ عضو دیگر کمیسیون‌های انتخاباتی آغاز شده است.
در همین حال حبیب‌الله شینواری، مسوول برنامه‌های دیده‌بان شفافیت انتخابات یا «ایتوا» می‌گوید که اتهام کم‌کاری و تخلفات انتخاباتی بر سرپرستان کمیسیون‌های انتخاباتی، هم‌سطح با رییسان و اعضای کمیسیون‌های پیشین انتخاباتی وارد است. آقای شینواری افزود: «ما از لوی‌سارنوالی می‌خواهیم که رییسان دبیرخانه‌ها را تحت پی‌گرد قانونی قرار دهند، این‌ها از لحاظ قانونی نمی‌توانند سرپرست باشند، کار لوی‌سارنوالی باید یک‌جانبه نباشد، باید رییسان دبیرخانه‌ها هم تحت پی‌گرد قانونی قرار بگیرند، اتهاماتی که برآنان وارد است، باید بررسی شود.»
نماینده‌گان خود را معرفی کرده‌ایم
نخستین مرحله روند گزینش کمیشنران تازه برای کمیسیون‌های انتخاباتی روز شنبه گذشته آغاز شد. طبق قانون انتخابات احزاب سیاسی ثبت دولت و نهادهای جامعه مدنی مرتبط با انتخابات تا چهار روز دیگر فرصت دارند تا نماینده‌گان‌شان را برای آن‌که به عنوان کمیشنر در کمیسیون‌های انتخاباتی گزینش شوند، به حکومت معرفی کنند.
شماری از نهادهای جامعه مدنی مرتبط به انتخابات و احزاب سیاسی می‌گویند که آنان نماینده‌گان را مشخص کرده تا به حکومت معرفی کنند.
یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور می‌گوید که آنان به نماینده‌گی از نهادهای جامعه مدنی مرتبط با انتخابات ۱۵ تن به شمول پنج خانم را برای آن‌که به عنوان کمیشنر در کمیسیون‌های انتخاباتی گزینش شوند به حکومت معرفی می‌کنند.
نهادهای جامعه مدنی مرتبط به انتخابات این پانزده تن را تا چند روز دیگر از میان ۱۳۰ تن که خود را در این بخش نامزد کرده‌اند،به حکومت معرفی می‌کنند. یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور تصریح کرد که احزاب سیاسی باید اشخاص شایسته را در این بخش معرفی کنند. آقای رشید افزود، بهتر است، افرادی که وابسته‌گی سیاسی نداشته باشند در این بخش معرفی شوند.
با این حال دیده شود که حکومت چه زمانی کمیشنران جدید را انتخاب می‌کند. پیش از این شاه‌حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری به ۸صبح گفته بود که زمان زیادی برای گزینش کمیشنران تازه به هدر نخواهد رفت.
در همین حال حبیب‌الله شینواری، مسوول برنامه‌های بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور می‌گوید، احتمال دارد که حکومت کمیشنران تازه را زودتر معرفی کند. آقای شینواری افزود: «احتمال دارد که ریاست جمهوری کمیشنران را پیش از پایان رخصتی زمستانی پارلمان معرفی کند، چون براساس ماده ۷۹ قانون اساسی، پارلمان می‌تواند فرمان تقنینی قانون انتخابات را در مورد تعیین کمیشنران جدید رد یا تایید کند.»
پیشنهاد برکناری پنج مقام کمیسیون انتخابات به ارگ فرستاده شده است
کمیسیون شکایات انتخاباتی به تاریخ شانزدهم ماه دلو، طی مکتوب شماره ۲۲۸۹ بر ۸۰۳ احمدشاه زمانزی، رییس دبیرخانه کمیسیون شکایات انتخاباتی، اول‌‌الرحمن رودوال، رییس پیشین امور انتخاباتی کابل، زمری قلمیار، رییس عملیات ساحه‌ی کمیسیون انتخابات، عبدالعزیز صمیم، معاون عملیاتی کمیسیون انتخابات و سیدابراهیم سادات، رییس تکنولوژی و معلوماتی کمیسیون انتخابات از کار برکنار و یک صد هزار افغانی جریمه کرده است.
کمیسیون شکایات انتخاباتی این افراد را به دلیل مدیریت سوء، نقص قوانین، لوایح و طرزالعمل‌های کمیسیون‌های انتخاباتی و عدم اعمال به موقع صلاحیت‌ها و مکلفیت‌های قانونی که باعث تخلفات و جرایم گسترده انتخابات ولسی جرگه کابل گردیده است، از کار برکنار و مبلغ یک صد هزار افغانی جریمه کرده‌اند.
در همین حال در روز ۲۲ ماه دلو کمیشنران کمیسیون مستقل انتخابات طی مکتوب شماره ۲۶۱۹ این موضوع را تایید کرده و از کمیسیون شکایات خواسته‌اند که این موضوع را عملی کند. یکی از کمیشنران پیشین کمیسیون مستقل انتخابات روز دوشنبه، ۲۸ دلو به ۸صبح گفت که آنان پیشنهاد برکناری این افراد را به ارگ فرستاد است، ولی تا حالا جواب دریافت نکرده‌اند.
در همین حال یوسف رشید، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه کشور می‌گوید که این تصمیم کمیسیون‌های انتخاباتی یک نوع عکس‌العمل است در برابر برکناری‌شان. آقای رشید افزود که کمیسیون‌های انتخاباتی با این کار می‌خواسته‌اند که کم کاری‌های خودشان را بر دوش دبیرخانههای نهادهای انتخاباتی بگذارند.
او هم‌چنان گفت که در مورد برکناری این پنج تن، تنها ارگ ریاست جمهوری می‌تواند تصمیم بگیرد.
در همین حال حبیب‌الله شینواری مسوول برنامه‌های دیده‌بان شفافیت انتخابات کشور یا «ایتوا» نیز می‌گوید که کمیسیون‌ها نمی‌توانند آنان را برکنار کنند، بل باید از طرف رییس جمهور منظور شود.
در این رابطه می‌خواستیم نظر حکومت را هم داشته باشیم، اما موفق نشدیم.
