بهار صلح، معارف و انتخابات
سال۱۳۹۶ برای افغانستان باچالش‌ها وفرصت‌های زیادی همراه بود. حکومت وحدت ملی با تدبیر مؤفق شد از چالش‌های جدی سیاسی و امنیتی موفقانه عبور کرده و از فرصت‌ها برای توسعه و آبادانی کشور استفاده کند.
تغییر ماهیت و شیوه‌ی جنگ:
در سال۱۳۹۶ شیوه‌ی جنگ تغییر کرد. سال‌های قبل جنگ جدی در روستاها و ولسوالی‌ها متمرکز بود، اما با شکستی که تروریستان در میدان جنگ متحمل شدند، رویکرد خویش را تغییر دادند.
سازماندهی حمله‌های انتحاری و انفجاری در شهرهای بزرگ به ویژه در مساجد، تکیه خانه‌ها، مراسم ملی و سیاسی و اجتماعات مدنی و مردمی به هدف‌های اساسی دشمن تبدیل شده است.
در کنار این رویکرد، تروریستان در یک جنگ روانی تلاش کردند تا به چنین حمله‌ها، جنبه‌ی قومی و سیاسی بدهند. هوشیاری مردم در حمله به اماکن مذهبی و مساجد سبب شد تا این توطئه تأثیر و کارآیی نداشته باشد.
حمله بر کابل سبب شد تا در رابطه به امنیت کابل بازنگری همه جانبه صورت گیرد. پلان امنیتی کابل و بازنگری امنیت شهرهای بزرگ در کنار اصلاحات همه جانبه در نیروهای امنیتی از اقدامات اساسی برای جلوگیری از تداوم چنین حملات به حساب می‌روند.
تروریستان در میدان جنگ مؤفق به تصرف اراضی نشدن. در سال ۱۳۹۶ تجمعات و مراکز پروسس منابع تمویل تروریستان نیز هدف قرار گرفت.
نیروهای امنیتی در بخش‌های مختلف، از جمله ظرفیت‌سازی، اصلاحات، تجهیز نیروهای امنیتی و دفاعی به خصوص قوای هوایی کشور مورد توجه بیشتر قرار گرفت. همچنان فرقه‌ی کماندو به قول اردو ارتقا یافته و بیش از ۴۰ هزار نیرو از وزارت داخله به وزارت دفاع انتقال یافت.
تقاعد افسران نیروهای امنیتی سبب می‌شود که مدیریت قوای امنیتی و دفاعی و رهبری در این قوت‌ها مسلکی و جوان شود. در کنار هماهنگی لازم میان قوای سه‌گانه‌ی امنیتی و دفاعی، توجه به کشف و اجراات به موقع کمک می‌کند تا تجربه‌های تلخ گذشته تکرار نشوند.
تهداب اساسی برای اصلاحات:
در سال ۱۳۹۶ کمیسیون اصلاحات اداری مسئولیت‌های بزرگی را به عهده گرفت. برای نخستین‌بار تا بست‌های ۲ از مجرای اصلاحات اداری استخدام می‌شوند. این اقدام از یک سو فرصت را برای شفافیت، توازن و مشارکت فراهم می‌آورد، از سوی دیگر فرهنگ شایسته‌سالاری را در استخدام‌ها نهادینه می‌کند. حمایت از اصلاحات و پروسهی استخدام کمک می‌کند تا راه برای حضور نسل جوان و تحصیل‌یافته در ادارات کشور هموار شود.
تجربه‌ی چند امتحان سراسری نشان داده است که به فرهنگ واسطه‌گری در استخدام‌ها نیز خاتمه داده شده است.
اصلاحات در کشور با هزینه و مقاومت‌هایی نیز همراه است، اما مردم از این پروسه حمایت و استقبال کرده اند.
استراتیژی ملی مبارزه با فساد:
مبارزه بافساد یکی از اهداف اساسی حکومت وحدت ملی است. به همین دلیل استراتیژی ملی مبارزه با فساد تدوین شده و همه ادارات مکلف به اجرای آن می‌باشند. تمرکز نخست براساس این استراتیژی روی وزارت‌خانه‌هایی است که بیشترین مصرف و درآمد را دارند، اما در نهایت همه ادارههای دولتی در چارچوب این استراتیژی عمل خواهند کرد.
حکومت در راستای مبارزه‌ی عملی با فساد اداری مرکزی عدلی و قضایی را ایجاد و فعال کرده است. اقدامات این مرکز مهم و اساسی بوده و دست‌آوردهای ملموسی به همراه داشته است.
هرچند اقدامات جدی برای زدودن فساد در سال۱۳۹۶ صورت گرفت، اما این اقدامات بسنده نیست، در سال نود هفت این رویکرد منسجم و متمرکز خواهد شد.
حمایت از آزادی بیان و گزارش‌های تحقیقی:
آزادی بیان و فعالیت آزاد رسانه‌ها برای حکومت مهم است. قانون اساسی و قانون رسانه‌های کشور نیز اصل آزادی بیان را تضمین کرده است. قانون دسترسی به معلومات بعد از تعدیل، راه را برای دسترسی به اطلاعات هموار کرده است. رئیس جمهور در سال ۱۳۹۶ به شورای عالی حاکمیت قانون هدایت داد تا گزارش‌های تحقیقی رسانه‌ها مورد بحث و توجه قرار گیرد. همچنان کمیته‌ی مشترک زیر نظر معاون دوم ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۶نشست‌های دوامداری را روی امنیت و رسیده‌گی به دوسیه‌های خشونت علیه خبرنگاران برگزار کرد. حکومت متعهد به حمایت از آزادی بیان است و انتظار دارد که با کارمسلکی خبرنگاران و رسانه‌های محترم، آزادی بیان بیش از هر وقت دیگر در کشور نهادینه شود.
تقویت فرهنگ کار جمعی:
حکومت وحدت ملی طی سه سال تلاش کرده است تا فرهنگ کار جمعی در کشور تقویت یافته، به یک روش بدل شود. به همین دلیل است که شوراها شکل گرفته و موضوعات مهم پالیسی و تصمیم گیری‌ها در این شوراها نهایی می‌شود.
شوراهای مختلف مانند شورای عالی اقتصاد، منابع بشری، توسعه‌ی شهری، شورای امنیت، شورای عالی کاهش فقر، شورای عالی حاکمیت قانون و بقیه، هرکدام در سال ۱۳۹۶نشست‌های منظم و دست‌آوردهای ملموسی داشته‌اند.
۳۰۲ قانون و مقرره:
کمیته‌ی تقنین زیر نظر معاون دوم ریاست جمهوری طی سه سال مؤفق به نهایی کردن ۳۰۲ قانون و مقرره شده است. فعالیت این کمیته در عرصه‌ی تقنین در تاریخ کشور و منطقه بی‌سابقه است. وزارت عدلیه و کمیته‌ی تقنین با همکاری شورای ملی به این مهم دست یافته‌اند. برخی قوانین باسابقه‌ی هفتاد ساله ضرورت به بازنگری، نوآوری و به‌روز شدن داشت. این کار با دقت تمام صورت گرفته و قوانین معیاری و متناسب به شرایط عصر و زمان آماده شده است. هرچند هنوز فرهنگ قانون‌گریزی در کشور حاکم است، اما تأمین حاکمیت قانون از اهداف بنیادی حکومت وحدت ملی می‌باشد.
تاپی، روزنه‌ای به سوی توسعه
حکومت وحدت ملی در عرصه‌ی زیربناها توجه ویژه‌ای دارد. موقعیت افغانستان یک سرمایه‌ی مهم به شمار می‌رود. ضرورت آسیای جنوبی به انرژی و موجودیت انرژی در آسیا سبب شده است تا افغانستان در موقعیت ترانزیت قرار داشته باشد. با آغاز کار عملی تاپی در هرات امیدواری‌ها برای سرمایه‌گذاری در کشور بیشتر شده است. همچنان کاسایک‌هزار و ایجاد مسیرهای ترانزیتی مانند چابهار، فرصت‌های مهمی را برای کشور فراهم کرده است. افغانستان تلاش دارد تا با دسترسی به راه‌های تجارتی کشورهای منطقه و خطوط آهن نقش فعال در عرصه‌ی تجارت و ترانزیت ایفا کند.
مؤفقیت در عرصه‌ی سیاست خارجی:
افغانستان در ۵ حلقه‌ی سیاست خارجی خود روابط خوب با کشورها دارد. در حلقه‌ی کشورهای منطقه، اسلامی، اروپا، امریکا و نهادهای بین‌المللی این رابطه در حال تأمین است.
در سطح منطقه از کشورها انتظار می‌رود تا با برقراری رابطه‌ی دولت با دولت، فصل جدیدی از همکاری‌ها رقم‌زده شود. از حکومت پاکستان انتظار این است که با گفتگوهای دولت با دولت روی مشکلات صحبت شود. در همین راستا از صدراعظم پاکستان نیز دعوت شده است.
افغانستان در سطح کشورهای اسلامی جایگاه خاصی دارد و همکاری با کشورهای عربستان، ایران، اندونیزیا و دیگر کشورها نشانگر این مهم است. افغانستان هرگز به میدان تقابل برای کشورها بدل نخواهد شد، بلکه فرصت و میدان را برای همکاری هموار خواهد کرد.
فرصت طلایی برای جوانان و زنان:
رئیس جمهور کشور از زنان و جوانان بیشترین حمایت را انجام داده است. کابینه‌ی کشور، جوان‌ترین کابینه است و فرصت در سایر بخش‌ها نیز برای جوانان فراهم شده است. جوانان کشور با حضور در مسئولیت‌های کلان دولتی در یک آزمون بزرگ ملی قرار دارند. سوال عمده این است که این نسل می‌تواند نسل گذار باشند یا خیر؟
آیا جوانان می‌توانند در گردش مدیریت دورانی نقش‌آفرینی کنند یا خیر؟
زنان کشور نیز بعد از دوره‌های طولانی غیبت اکنون در عرصه‌های مختلف حضور فعال دارند. اما این بسنده نیست. هنوز زنان با چالش‌های زیادی مواجه اند. طور نمونه می‌توان از حمایت نشدن زنان در پارلمان از کاندیدا وزیران زن برای وزارت و ستره‌محکمه یاد کرد. زنان کشور باید بتوانند از خود نماینده‌گی کنند، و با نماینده‌گی از خود بر مشکلات جاری فایق آیند.
تفاوت دیدگاه در عرصه‌ی داخلی:
در سال ۱۳۹۶شاهد اظهارات و تفاوت دیدگاه‌ها در عرصه‌های داخلی بودیم، تنوع، تکثر و چند صدایی در یک جامعه نشان از فضای باز آن دارد.
حوصله‌مندی حکومت وحدت ملی و رئیس جمهور سبب شد تا این چالش‌ها نیز در مطابقت به قانون حل شده، فضا برای رقابت سالم و سازنده میان جریان‌های فعال و مطرح سیاسی هموار شود. ما ضرورت جدی به حوصله‌مندی، شکیبایی و قانون‌پذیری داریم، حل مشکلات در مطابقت به قانون از خواست‌های جدی حکومت است. هیچ مقامی نمی‌تواند فراتر از قانون عمل و یا در معافیت باشند.
میدان سیاسی در کشور باید مسطح و هموار باشد. رقابت در فضای محدود هرگز نمی‌تواند در توسعه‌ی سیاسی کمک کند.
بهار صلح، انتخابات و معارف
طرح پیشنهادی رئیس جمهور در باره‌ی صلح باشجاعت تمام بیان شد. اکنون توپ در میدان طالبان است. پرسش اساسی متوجه این گروه است که آیا به خواست مردم، که یک خواست ملی و اسلامی است پاسخ مثبت خواهد داد و یا همچنان بر طبل جنگ می‌کوبد؟ به رغم چالش‌ها در برابر پروسهی صلح، امیدواری و نشانه‌هایی برای گفت‌وگوها نیز وجود دارد. انتظار می‌رود که سال نو با دست‌آوردها و تحول خوبی در این بخش همراه باشیم.
در سال نو تمرکز روی بخش معارف خواهد بود. نشست‌های متعدد شورای عالی منابع بشری سبب شد تا مشکلات و راه‌ها در این عرصه به صورت همه جانبه بررسی شود. امسال انتظار می‌رود که با همکاری مردم و همه نهادهای فعال در عرصه‌ی آموزش بتوانیم تحول مهم و بنیادی‌ای در این بخش به وجود آوریم.
سال ۱۳۹۷ آزمون مهم برای تجربه‌ی دموکراتیک است. بعد از سال‌ها تأخیر، انتخابات پارلمانی و شورای‌های ولسوالی‌ها برگزار می‌شود. این انتخابات یک آزمون مهم برای دموکراسی نوپای کشور است. همه انتظار دارند که تجربه‌های تلخ گذشته تکرار نشود. انتخابات شفاف خواست و آرزوی همه‌ی ماست. از این جهت همکاری همه سازمان‌ها، جریان‌های سیاسی و جناح‌ها کمک می‌کند تا بتوانیم انتخاباتی متفاوت و مورد قبول همه داشته باشیم.
در سال پیشرو به فامیل‌های شهدا و زخمی‌ها توجه بیشتر خواهد شد. احیای میراث‌های فرهنگی در اولویت قرار خواهد داشت. وزارت کار با نشست مهم ملی برنامه اشتغال‌زایی را اعلام خواهد کرد تا فرصت برای کار، بررسی و اعلام شود. همچنان زمینه برای باز گشت هموطنان از کشورهای همسایه فراهم خواهد شد.
می‌توانیم سال ۱۳۹۷ را باهمدلی، هم پذیری واجماع ملی به سال فرصت‌ها برای توسعه و آبادانی کشور تبدیل کنیم.
