جلوگیری از بازشماری آرا در ۱۴ ولایت؛ کمیسیون نگران نقض تقویم جدید است
خلیل اسیر
کمیسیون مستقل انتخابات روز سه‌شنبه، ۲۱ عقرب، اعلام کرد که تا کنون روند بازشماری و تفتیش آرای محلات مشکوک در ۱۴ ولایت کشور آغاز نشده است. حوا علم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات، علت این مشکل را اعتراض بعضی از دسته‌های انتخاباتی نسبت به روند بازشماری و تفتیش آرای محلات مشکوک عنوان کرد. خانم نورستانی گفت که با توجه به این وضعیت، کمیسیون مستقل انتخابات، نگران نقض تقویم جدید است. طبق این تقویم، نتیجه ابتدایی انتخابات باید در ۲۳ عقرب (فردا) اعلام شود.
کمیسیون مستقل انتخابات روند بازشماری و تفتیش آرای هشت هزار و ۲۵۵ محل را چهار روز پیش در ۱۸ عقرب از کابل آغاز کرد. طبق اعلام این کمیسیون، دو هزار و ۴۳۲ محل رأی‌دهی که فاقد معلومات بایومتریکی است، نیز شامل این محلات است. هم‌چنان، از میان این محلات، آرای دو هزار و ۱۱۸ محل بر اساس فیصله کمیسیون شکایات انتخاباتی به بازشماری و تفتیش رفته است. کمیسیون مستقل انتخابات، آرای سایر مراکز را پس از تطبیق و مقایسه جدول نتایج کاغذی با جدول نتایج دیجیتالی و همین‌طور معلومات بایومتریکی رأی‌دهنده‌گان نیازمند تفتیش و بازشماری دانسته است.
دسته‌های انتخاباتی عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار و رحمت‌الله نبیل نسبت به شروع این روند اعتراض کرده‌اند. دسته انتخاباتی «دولت‌ساز» متعلق به محمداشرف غنی، از شروع بازشماری و تفتیش آرا استقبال کرده است. اما سایر دسته‌های انتخاباتی بدون اعلام موضع روشن در این رابطه، اقدامی به نظارت از روند بازشماری و تفتیش آرا نکرده‌اند. کمیسیون مستقل انتخابات، به رغم این اعتراضات، به شروع بازشماری و تفتیش آرای محلات مشکوک در ۲۰ ولایت از مجموع ۳۴ ولایت موفق شده است. طبق اعلام این کمیسیون، کار بازشماری و تفتیش آرا تا کنون تنها در ولایت بادغیس تکمیل شده است.
حوا علم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات، روز گذشته اعلام کرد که تفتیش و بازشماری آرا، بخشی از فرایند انتخابات در کشور است. او گفت که آن‌ها، مطابق قانون انتخابات، مکلف هستند تا آرای محلاتی را که دارای نشانه‌های مشهود «تقلب» است، بررسی، تفتیش و بازشماری کنند. خانم نورستانی از تمامی طرف‌های دخیل در انتخابات خواست که به کمیسیون مستقل انتخابات مجال بدهند تا ماموریتش را در چهارچوب قانون، لوایح و طرزالعمل‌های انتخاباتی به پیش ببرد. او ضمن آن‌که از احتمال نقض تقویم جدید ابراز نگرانی کرد، افزود که کوشش می‌شود تا نتیجه ابتدایی انتخابات به زودترین فرصت ممکن اعلام شود.
یک بخش از اعتراضات دسته‌های انتخاباتی ناشی از فیصله شماره «۱۰۵» کمیسیون مستقل انتخابات است که بر مبنای آن آرای دو هزار و ۴۳۲ محل فاقد معلومات بایومتریکی و جدول نتایج کاغذی، بازشماری و تفتیش خواهد شد. کمیسیون مستقل انتخابات گفته است که اسناد و دستگاه‌های بایومتریکی به کار رفته در این محلات مفقود شده است. با این حال، بیش‌تر دسته‌های انتخاباتی معترض می‌گویند که آرای این محلات قابل تفتیش و بازشماری نیست و باید بدون قیدوشرط باطل شود. اما گلبدین حکمتیار که معتقد است اسناد و وسایل محلات فوق عمداً «تخریب و سرقت» شده است، خواهان برگزاری انتخابات مجدد در این محلات است.
حوا علم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات، روز سه‌شنبه، برای اطمینان به نامزدان معترض تأکید کرد که برای کمیسیون مستقل انتخابات تنها آرایی معتبر است که «اساس بایومتریکی» داشته باشد. او افزود که درباره‌ی سرنوشت آرای مربوط به دو هزار و ۴۳۲ محل فاقد معلومات بایومتریکی و جدول نتایج کاغذی، پس از تفتیش و بازشماری این آرا تصمیم گرفته خواهد شد. خانم نورستانی تأکید کرد که کمیسیون مستقل انتخابات تا کنون آرای این محلات را نه معتبر شمرده است و نه هم پیش از تکمیل مرحله تفتیش و بازشماری، رأی به ابطال آن خواهد داد. او خاطرنشان ساخت که فعلاً آرای این محلات زیر تفتیش و بازشماری «ویژه» قرار دارد.
کمیسیون مستقل انتخابات در نخست سقف مشارکت رأی‌دهنده‌گان در انتخابات را بیش از ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود. بعدتر این رقم حدود یک میلیون ۹۰۰ هزار کاهش یافت، تا سرانجام به یک میلیون و ۸۴۳ هزار و ۱۰۷ رای تکیه کرد. اما بیش‌تر نامزدان رقیب «دولت‌ساز» معتقد هستند که این رقم واقعی نیست. از دید آن‌ها، رقم مجموعی آرای سالم دیجیتالی بین یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار در نوسان است. از همین رو، آن‌ها خواستار ابطال بیش از ۳۰۰ هزار رأی دیگر از سوی کمیسیون مستقل انتخابات هستند.
آرایی که نامزدان معترض خواستار ابطال آن هستند، شامل ۱۳۷ هزار و ۶۳۰ رأی دیجیتالی می‌شود که قبلاً توسط کمپنی درمالوگ به دلیل تکرار معلومات آن در دو دستگاه بایومتریک، قرنطین شده بود. نامزدان معترض می‌گویند که این شمار رأی، فاقد اعتبار است و نباید در جمع آرای سالم به حساب برود و باید باطل شود. حدود ۷۰ هزار رأی دیگر از دید نامزدان معترض دارای عکس‌های تکراری است که باید مطابق کارشیوه استفاده از دستگاه بایومتریک باطل شود. آن‌ها هم‌چنان می‌گویند که بین ۱۰۲ تا ۱۱۲ رأی دیجیتالی دیگر نیز به این دلیل باید باطل شود که خارج از زمان رسمی استفاده شده است و مطابق قانون، معتبر نیست. به این ترتیب، مجموع آرایی که نامزدان معترض، پیش از شروع تفتیش و بازشماری آرا خواستار ابطال آن هستند، به بیش از ۳۰۰ هزار رأی می‌رسد. کمیسیون مستقل انتخابات اما تا کنون به این خواست پاسخ روشن ارایه نکرده است.
گلبدین حکمتیار و رحمت‌الله نبیل از نامزدان معترض انتخابات ریاست جمهوری دو روز پیش مدعی شدند که بین ۴۴ تا ۴۷ درصد از آرای انتخابات ششم میزان تقلبی است. به ادعای آن‌ها، این تقلب به صورت سازمان‌یافته توسط دسته انتخاباتی «دولت‌ساز» انجام شده است. حکمتیار حتا ادعا کرد که ۷۷ درصد آرای محمداشرف غنی، تقلبی است. حکمتیار و نبیل و شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری خواستار محاکمه افرادی شده‌اند که به گفته آن‌ها مرتکب تقلب سازمان‌یافته در انتخابات شده‌اند.
کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که تحقیقات خود برای شناسایی تمامی افراد و ماموران انتخاباتی که در روز انتخابات مرتکب تخطی و تخلف شده‌اند و یا خلاف قانون عمل کرده‌اند را آغاز کرده است. حوا علم نورستانی، رییس این کمیسیون، اعلام کرد که پس از تکمیل این تحقیقات، افراد و ماموران خاطی و متخلّف به کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی معرفی خواهند شد.
انتخابات ریاست جمهوری با میزان پایین مشارکت مردم در ششم میزان برگزار شد. قرار بود نتیجه ابتدایی این انتخابات در ۲۸ میزان اعلام شود، اما این تاریخ نقض شد. پس از آن، ۲۳ عقرب زمان اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات اعلام شد، اما این تاریخ نیز چنان‌که از نگرانی کمیسیون مستقل انتخابات پیداست، نقض خواهد شد. به این ترتیب، به درستی روشن نیست که کار بازشماری و تفتیش آرا چه زمانی و چگونه پایان خواهد یافت و به دنبال آن نتیجه ابتدایی انتخابات چه زمانی اعلام خواهد شد. قدر مسلم این است که کمیسیون شکایات انتخاباتی و دسته‌های انتخاباتی «دولت‌ساز» و «تدبیر و توسعه» به رهبری فرامرز تمنا، با تأخیر دوباره در اعلام نتیجه انتخابات مخالفت کرده‌اند. در این میان، فرامرز تمنا خواستار اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات در ۲۳ عقرب بر اساس آرایی شده است که به گفته او تا کنون توسط کمپنی درمالوگ تصفیه شده است.
فرامرز تمنا باور دارد که روند بازشماری و تفتیش آرا به «بن‌بست» رسیده است. او برای رفع این «بن‌بست» خواستار ایجاد یک کمیته با صلاحیت شده است.
شورای نامزدان دو روز پیش هشدار داده بود که نتیجه بر آمده از «دل تقلب» را نخواهند پذیرفت. عبدالله عبدالله نیز هشدار داده است که اگر بازشماری آرا متوقف نشود، نتیجه انتخابات را نمی‌پذیرد. گلبدین حکمتیار گفته است که کمیسیون مستقل انتخابات توان اعلام نتیجه انتخابات را ندارد و اگر این نتیجه را اعلام هم کند، پذیرفته نخواهد شد. او به این باور است که انتخابات به دور دوم می‌رود و دور دوم هم باید در سایه «حکومت موقت» برگزار شود. شورای نامزدان اما گفته است که اگر انتخابات به بحران رفت، سران حکومت وحدت ملی، به دلیل سوء مدیریت، باید استعفا بدهند و انتخابات به صورت مجدد توسط یک حکومت «جدید» برگزار شود.
