وزارت مخابرات: شرکت‌های مخابراتی برای پیوستن به «ریل‌تایم» موافقت کردند
فهیم امین
مسوولان وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی از امضای یک تفاهم‌‌نامه‌ی تازه با شرکت‌های مخابراتی فعال در کشور خبر می‌دهند. بر اساس این تفاهم‌نامه، مسوولان شرکت‌های مخابراتی موافقت کرده‌اند که به سیستم ریال‌تایم وصل شوند. مسوولان وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی هم‌چنان ابراز امیدواری می‌کنند که روند وصل‌سازی شرکت‌های مخابراتی به سیستم ریال‌تایم تا یک هفته دیگر به پایان برسد.
شیرشاه نوابی، مشاور مطبوعاتی وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی روز شنبه، ۲۵ عقرب در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت، تفاهم‌نامه «Non-Disclosure Agreement» میان این وزارت و مسوولان شرکت‌های مخابراتی به امضا رسیده است و تا چند روز دیگر همه‌ی شرکت‌های مخابراتی به سیستم ریال‌تایم وصل خواهند شد. آن‌چنانی که آقای نوابی می‌گوید، طبق این تفاهم‌نامه اطلاعات شرکت‌های خصوصی مصون خواهد بود و با هیچ نهاد و یا شرکت دیگری در میان گذاشته نخواهد شد. این مشاور مطبوعاتی وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی هم‌چنان می‌افزاید: «برای تامین شفافیت هرچه بیش‌تر جمع‌آوری ۱۰ درصد مالیه از کارت‌های مصرفی شهروندان، شرکت سلام قبلاً به سیستم ریال‌تایم وصل شده و در هفته آینده سایر شرکت‌ها به این سیستم وصل خواهند شد.»
مسوولان وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی در حالی از امضای تفاهم‌نامه با شرکت‌های مخابراتی مبنی بر پیوستن آنان به سیستم ریال‌تایم خبر می‌دهند که از این پیش فاش شدن اطلاعات، یکی از نگرانی شرکت‌های مخابراتی بود. مسوولان وزارت مخابرات از همین رو اطمینان می‌دهند که با امضای تفاهم‌نامه «عدم افشای اطلاعات» شبکه‌های مخابراتی موافقت نشان داده‌اند که شبکه‌های مربوط‌شان را با دستگاه‌های ریال‌تایم وصل کنند.
وصل شدن شبکه‌های مخابراتی با سیستم ریال‌تایم پس از آن مطرح شد که حکومت در سال ۱۳۹۴ بر کاربران خدمات مخابراتی ۱۰ درصد مالیه وضع کرد. رییس جمهور غنی پس از پیشنهاد شورای وزیران در سال ۱۳۹۴ از طریق وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی به شرکت‌های مخابراتی دستور داد که از هر بار ازدیاد کریدت در سیمکارتهای کاربران، ۱۰درصد آن را وضع و به حساب دولت واریز کنند. تطبیق این فرمان از اول میزان ۱۳۹۴ تا کنون ادامه دارد. هر چند وزارت مخابرات از این پیش گفته بود که تا شش ما پس از آغاز روند جمع‌آوری محصولات مخابراتی، سیستم ریال‌تایم راه‌اندازی خواهد شد. اکنون اما با گذشت چهار سال از آغاز جمع‌آوری مالیه بر مصرف کریدت کارت‌های کاربران شبکه‌های مخابراتی، سیستم ریال‌تایم هنوز هم راه‌اندازی نشده است.
شفافیت در جمع‌آوری این عواید اما به دلیل راه‌اندازی نشدن سیستم ریال‌تایم، همواره با انتقاد شهروندان و اعضای مجلس نماینده‌گان همراه بوده است. وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی اما در پاسخ به شفافیت در روند جمع‌آوری ۱۰ درصد مالیات وضع شده بر کریدت کارت‌های مصرفی کاربران شبکه‌های مخابراتی، گفته است که تا زمان راه‌اندازی این سیستم، هیاتی متشکل از وزارت‌های مالیه، مخابرات و «اترا» از روند جمع‌آوری محصولات مخابراتی نظارت خواهند کرد. بر اساس آمارها، در چهار سال گذشته بیش از ۱۷ میلیارد افغانی درآمد محصولات مخابراتی به خزانه دولت واریز شده است.
ریال تایم (Real Time Data Management System) سیستمی است که نظارت، بررسی و محاسبه‌ی میزان استفاده‌ی مشتریان شبکه‌های مخابراتی را مشخص می‌سازد و هم‌زمان با آن خدمات ارایه‌ی شده به مشتریان را ثبت، بررسی، تحلیل و بایگانی می‌کند. وزارت مخابرات و تکنولوژی معلومات در نظر دارد پس از توافق شرکت‌های مخابراتی برای هر شبکه یک دستگاه ویژه بفرستد تا انواع عواید و مالیات شرکت‌های مخابراتی را با استفاده از سیستم ریال‌تایم زیر نظر داشته باشد.
مقاومت شرکت‌های مخابراتی در برابر راه‌اندازی سیستم ریال‌تایم و اختلاف نظر درباره قیمت دستگاه‌های ریال‌تایم از دلایل تاخیر در راه‌اندازی این سیستم عنوان شده است. شهزادگل آریوبی، وزیر پیشین مخابرات و تکنولوژی معلوماتی باری در پاسخ به پرسش‌های اعضای مجلس نماینده‌گان گفته بود که هزینه خریداری این دستگاه‌ها ۱۴ میلیون دالر است، اما اداره «سیستکا» به عنوان نظارت‌کننده قراردادها موافقت نشان نداده و گفته است که دوباره نرخ‌گیری شود.
با این همه، وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی در پانزدهم میزان از رسیدن دستگاه‌ها و وسایل سیستم ریال‌تایم، به کابل خبر داد. هم‌چنان فهیم هاشمی، سرپرست این وزارت در ششم عقرب در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که شبکه مخابراتی «سلام» به سیستم ریال‌تایم وصل شده و به گفته او، پس از این، ۱۰ درصد محصول مخابراتی کاربران این شبکه از طریق سیستم ریال‌تایم جمع‌آوری و به گونه شفاف به جمع درآمد دولت اضافه می‌شود. آقای هاشمی هم‌چنان هشدار داد در صورتی که شرکت‌های مخابراتی دیگر به وصل شدن به سیستم ریال‌تایم موافقت نشان ندهند، اقدامات جدی‌تر روی دست گرفته خواهد شد.
درحال حاضر شبکه‌های روشن، افغان بیسیم، اتصالات و ام‌تی‌ان، چهار شبکه خصوصی و افغان تلکام و وصل تلکام دو شبکه دولتی‌ای‌اند که خدمات مخابراتی عرضه می‌کنند. بر اساس آمار وزارت مخابرات و تکنولوژی معلوماتی در حال حاضر بین ۲۳ تا ۲۴ میلیون سیم‌کارت فعال در کشور وجود دارد. آنان هم‌چنان ابراز امیدواری می‌کنند که با وصل شدن همه شبکه‌ها به سیستم ریال‌تایم، میزان دقیق کاربران شبکه‌های مخابراتی و درآمد این شرکت‌ها روشن خواهد شد.
