ایران و بحرین: تلاش برای «جبران دیپلوماسی ضعیف»
در پی تلاشهای ایران برای کاهش تنش با بحرین و همچنین به دنبال سفر صادق محصولی، وزیر داخله جمهوری اسلامی ایران به منامه، پایتخت بحرین، شیخ خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه، وزیر امور خارجه بحرین، روز پنجشنبه به طور غیرمنتظره وارد تهران شد.
به گزارش واحد مرکزی خبر ایران، وزیر امور خارجه بحرین برای مذاکره پیرامون مسایل دوجانبه به تهران سفر کرده است. روابط ایران و بحرین در چند هفته ی گذشته و پس از اظهارات علی اکبر ناطق نوری، رییس بازرسی ویژه دفتر رهبر جمهوری اسلامی در این خصوص که بحرین ولایت چهاردهم ایران بوده است، رو به تیرگی گرایید و بحرین این اظهارات را نقض حاکمیت خود تلقی کرد.
اما چرا بحرین و دیگر کشورهای عربی به این گفتههای آقای ناطق نوری این چنین حساسیت نشان دادند. محجوب الزبیری، رییس بخش مطالعات ایران در دانشگاه اردن به رادیو فردا میگوید دلیل این واکنش این است که چنین اظهاراتی بار اول نیست که مطرح میشود.
آقای الزبیری میگوید: «اظهارنظرها از طرف مسوولان کشورها حایز اهمیت است در روابط بینالملل بین کشورها و همیشه کشورها حساس هستند و موضوع بحرین حساسیت بیشتری دارد و دلیل اش این است که این اولین بار نیست که چنین اظهارنظری میشود. سردبیر روزنامه کیهان در مورد بحرین اظهار نظر کرده است. این اظهارات تاثیر منفی دارد در روابط کشوری مثل بحرین و ایران، به ویژه که ایران در شرایط کنونی تاحدی نیاز دارد، کشورهای همسایه خلیج فارس، چه از لحاظ سیاسی و چه از لحاظ اقتصادی، دروازهای برای ایران باشند».
اما حسن هاشمیان، کارشناس منطقه خاورمیانه و خلیج فارس در تهران، با اشاره به تفاوت میان گفتههای آقای ناطق نوری و نوشتههای روزنامه کیهان معتقد است که دلیل واکنش این چنین تند بحرین و اعراب را باید در همزمانی چند رویداد مهم منطقه جستجو کرد.
آقای هاشمیان به رادیو فردا میگوید: «آقای ناطق نوری خواست بگوید که جمهوری اسلامی ایران قوی است و اجازه نمیدهد بخشی از کشور تجزیه شود، درحالی که دولتهای گذشته اجازه دادند این کار انجام شود. اما بحثهایی که از سوی شریعتمداری مطرح میشد، بحثهایی با قصد خاص و مستقیم بود و من متعقدم شریعتمداری بیشتر پایگاه امریکاییها در بحرین را مورد نظر قرار میدهد و دوم این که بخش وسیعی از مردم بحرین شیعه هستند و ایشان انتظار دارند که این ها در آنجا حرکتی انجام دهند و انقلابی ایجاد کنند».
به اعتقاد آقای هاشمیان، صحبتهای آقای ناطق نوری به دلیل این که رییس هیات بازرسی دفتر ولایت فقیه است در تهران، خیلی جدی گرفته شد.
وی به همزمانی این سخنان با رویدادهای غزه اشاره میکند و ادامه میدهد: «بعد از رویدادهای غزه ایران به خصوص در مورد مصر جبههگیری تندی داشت. حسن نصرالله از نظامیان مصر خواست که برعلیه رژیم شان انقلاب کنند و حرکتی که بر علیه ایران صورت گرفت و به خصوص با رهبری مصر و آمدن حسنی مبارک به منامه و همین طور آمدن پادشاه اردن و شخصیتهای دیگر، همه ی این ها دست به دست هم دادند تا چنین موضعگیریهایی بر ضد ایران بشود».
تحلیل حسن هاشمیان از سفر وزیر امور خارجه بحرین به تهران این است که این سفر به درخواست ایرانیها و با هدف جبران دیپلوماسی ضعیف دولت ایران در این ماجرا صورت میگیرد.
این تحلیلگر سیاسی میگوید:«بعد از صحبتهای آقای ناطق نوری از طرف وزارت امور خارجه ایران و سفیر ایران در منامه توضیحاتی داده شد، ولی بحرینیها دایما میگفتند ما این توضیحات را قبول نمیکنیم. من متعقدم که ایرانیها زرنگی کردند و متوجه شدند که فرستادن این همه هیات به منامه در کلاس سیاسی آنها نیست و به شکلی افت دیپلوماسی برای آنها دارد؛ بنابراین درخواست کردند که وزیر خارجه بحرین به ایران بیاید. منتها چیزی که حالا شیخ خالد مطرح کرده و وزارت خارجه ایران بررسی کرده، این است که این مسایل دیگر تکرار نشود».
در این میان در تهران اعلام شد که وزیر امور خارجه بحرین روز جمعه پس از دیدار با منوچهر متکی، در یک کنفرانس خبری در تهران گفت که در پاسخ به پیام رییس جمهوری ایران به امیر بحرین، وی حامل پیامی از سوی امیر بحرین برای محمود احمدینژاد بوده است.
به گفته ی وزیر خارجه بحرین، پیام امیر بحرین پاسخی است به کسانی که تلاش در خدشهدار کردن روابط دو کشور دارند.