ناامنی؛ چالشی فراراه کار آسفالت شاهراه هرات-چشت
سیدحسن حسینی

کار ساخت شاهراه هرات-چشت از بیشتر از یک ماه به این طرف خوابیده است. مسوولان محلی دلیل این امر را سردی هوا میخوانند، اما نگرانی دیگری را هم از آغاز شروع کار دارند: تهدید طالبان.
گروه طالبان پیش از این از شرکت مجری کار پروژه آسفالت جاده درخواست سهمیه از کل مبلغ و فرستادن آن به آدرس آنان کرده است. هرچند آنطور که ریاست فواید عامه هرات میگوید، هنوز پولی به طالبان داده نشده است، اما نگرانی امنیتی از آغاز کار مجدد پروژه با گرم شدن هوا وجود دارد.
قرار است ادامه کار بخش اول پروژه آسفالت شاهراه هرات-چشت در پانزدهم ماه حوت آغاز شود. اداره محلی هرات هم از تلاشها برای تامین امنیت سخن میزند. والی هرات میگوید که برای تامین امنیت کارمندان و کارکنان پروژه آسفالت شاهراه هرات-چشت، گفتوگوهایی با شورای امنیت صورت گرفته است. در این بحبوحه اما شورای ولایتی نگران پرداخت پول و سهمیه به طالبان است و این قدم را گامی برای تمویل مالی غیرمستقیم طالبان از سوی دولت میبیند.
پیشرفت ۲۰ درصدی آسفالت
بخش اول کار آسفالت شاهراه هرات-چشت با افتوخیزهایی به همراه بوده است. آنطور که ریاست فواید عامه هرات میگوید، تا کنون ۲۰ درصد کار این پروژه پیش رفته است، اما از ۴۵ روز گذشته، به دلیل سردی هوا، ادامه کار متوقف شده است.
سیدعبدالله حمایت، رییس فواید عامه هرات، میگوید که در ۱۵ حوت ادامه کار آسفالت پروژه آغاز میشود، اما قبل از آن برخی مشکلات امنیتی فراراه شرکت مجری کار شکل گرفته است.
وی میگوید که قبل از تعطیل شدن کار آسفالت، طالبان ولسوالیهای کرخ و پشتونزرغون، چندین بار با فرستادن نامههای متفاوت به شرکت مجری آسفالت شاهراه، درخواست سهمیه از کل مبلغ کرده بودند. او میافزاید که ریاست کار و امور اجتماعی حاضر به پرداخت پول به طالبان نیست و در این زمینه با اداره محلی چندین بار صحبت شده است. رییس فواید عامه هرات تصریح میکند که برای تطبیق پروژه، نیاز است چندین پایگاه نیروهای امنیتی در این مسیر ساخته شود.
بخش اول این پروژه با طول ۳۵ کیلومتر به هزینه ۲۳ میلیون دالر امریکایی از کمکهای بلاعوض کشور ایتالیا به مردم افغانستان ساخته میشود. شاهراه هرات-چشت از منطقه «شیدایی» در شمال شهر هرات آغاز شده و تا ابتدای منطقه «زمانآباد» در ولسوالی پشتونزرغون این ولایت امتداد مییابد.
آقای حمایت میگوید که هم اکنون امور اداری بخش بعدی این پروژه به طول ۳۰ کیلومتر زیر کار است و قرار است که چند روز آینده به اعلان گذاشته شود.
با آنکه ریاست فواید عامه هرات از تهدیدهای بلند امنیتی در مقابل کار ساخت فاز اول شاهراه هرات-چشت صحبت میکند، اما والی هرات نگاه خاص خودش را به قضیه دارد.
شورای امنیت در جریان است
عبدالقیوم رحیمی، والی هرات، به روزنامه ۸صبح میگوید که میزان تهدیدهای امنیتی به حد بلندی نرسیده است، اما تلاشها برای از بین بردن همین تهدیدها هم جریان دارد. آقای رحیمی میگوید که نگرانی مسوولان محلی هرات را با شورای امنیت در میان گذاشته است. به گفته وی، قرار است پس از بررسیها، بحث ساختن پایگاههای امنیتی در این مسیر برای تامین امنیت کارمندان و کارکنان پروژه مد نظر گرفته شود.
در همین حال آقای رحیمی تصریح میکند که مردم محل هم باید با نیروهای امنیتی همکار شوند. به باور والی هرات، در صورت همکاری مردم محل، اوضاع امنیتی بهتری برای ادامه کار فراهم میشود.
دولت پول ندهد
شورای ولایتی هرات با تمام اینها دولت را متهم به تمویل غیرمستقیم طالبان میکند.
وکیلاحمد کرخی، مسوول کمیته امنیتی شورای ولایتی هرات، به روزنامه ۸صبح میگوید که بارها شورای ولایتی شاهد بوده که هم دولت و هم نهادهای همکار در پروژههای انکشافی، مجبور شدهاند که برای پیشبرد کارهای پروژههای انکشافی، به طالبان سهمیه بدهند. به گفته وی، این کار دولت مخالف تلاشها برای تامین امنیت است. او از دولت میخواهد که حداقل در همین مورد، به خواسته طالبان تمکین نکند و به مردم نشان دهد که رهبری نیروهای امنیتی تمام قد در جبهه مخالف طالبان ایستاده است.
فعالان مدنی هم همگام با شورای ولایتی، به این نظر اند که پرداخت پول به طالبان از طرف شرکت مجری کار آسفالت شاهراه هرات-چشت، دو آسیب جدی به اعتماد مردم و کیفیت کار آسفالت وارد میکند.
سیداشرف سادات، عضو شبکه نهادهای مدنی در هرات، میگوید که اگر شرکت مجری پروژه مجبور به پرداخت پول به طالبان شود، در کنار تمویل آنان، کیفیت کار را پایین میآورد. او میگوید که نهادهای امنیتی باید پس از شناسایی میزان دقیق خطر، در پی برطرفی آن باشند.
ولسوالیهای چشت شریف، اوبه و کرخ از جمله مناطق دارای معدن و پر ارزش از نگاه زنجیرهی اقتصادی افغانستان به شمار میروند. در این ولسوالیها معادن زیاد سنگ مرمر، زغالسنگ و سایر مواد معدنی وجود دارد. پیش از این شاهراه هرات-چشت را برای مدتی کوتاه به نام دهلیز شرق و غرب نامگذاری کرده بودند، اما بنا بر دلایلی این نام حذف شد.
کار آسفالت شاهراه ولسوالیهای شرق هرات زمانی آغاز شد که ساکنان این مناطق به موترهای حامل سنگ مرمر معادن ولسوالی چشت اجازه تردد در شاهراه را ندادند. پس از آن، جمعی از نمایندهگان ولسوالیهای اوبه، چشت و پشتونزرغون مسیر ولسوالیها تا شهر را پیاده آمدند و بیشتر از ۶۹ شبانهروز کامل مقابل دفتر والی هرات خیمه تحصن برپا کردند.