آنفلوانزا پشت دروازه‌ غربی هرات

از چند روز به این طرف بین شمار زیادی از شهروندان هرات در مورد خرید و فروش گوشت مرغ و فرآورده‌های آن شایعاتی رد و بدل می‌شود. نقل محافل جلسات خصوصی و عمومی، مصاب شدن به بیماری آنفلوانزا است. در یکی دو مجلس عمومی حتا با صحنه‌هایی برخوردم که چند نفر بقیه مهمانان را با لحن هشدار‌دهنده از خوردن گوشت مرغ به دلیل ابتلا به بیماری آنفلوانزا منع می‌کردند.

 

ریشه نگرانی از کجا آب می‌خورد؟

ایران در همسایه‌گی افغانستان که با ولایات هرات، نیمروز و فراه مرز مشترک دارد، درگیر اپیدمی کشنده آنفلوانزای نوع H1N1 شده است.

بنا بر گزارش خبرگزاری ایرنا، از آغاز ماه قوس تا کنون دست‌کم ۸۱ نفر در مناطق مختلف ایران به دلیل ابتلا به بیماری آنفلوانزای نوع H1N1 جان خود را از دست داده‌اند. مکاتب در بخش‌هایی از چندین ولایت این کشور به طور موقت مسدود شده و دولت مردم را به استفاده از ماسک تشویق می‌کند.

ایرنا به نقل از علی‌رضا رییسی، معاون وزیر بهداشت ایران، گزارش داده که طی روزهای ۹ تا ۱۶ قوس ۸۳۳۳ نفر به دلیل ابتلا به این بیماری به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند. به این ترتیب با احتساب گزارش‌های پیشین این مقام دولتی ایران، شمار مبتلایان به این بیماری از ابتدای ماه قوس نزدیک به ۱۰ هزار نفر بوده است.

ایرنا هم‌چنین یکی از دلایل شیوع گسترده این بیماری در سال جاری را «قوی‌تر» بودن نوع ویروس آن در مقایسه با ویروس‌های سال‌های گذشته برشمرده و نوشته است: «حدود ۹۰ درصد موارد آنفلوانزایی که امسال در کشور شایع است، از نوع ویروس H1N1 گزارش شده که نوع شدیدتر این بیماری و مهاجم‌تر و فراگیرتر است.»‌ به نوشته این خبرگزاری، این نوع از ویروس آنفلوانزا، تغییر ژنتیک نیز داده و وحشی‌تر از قبل شده است. این خبرگزاری به نقل از منابع رسمی ایران احتمال داده که ویروس بیماری امکان دارد از عراق به ایران منتقل شده باشد.

 

در هرات دیده نشده است

با تمام این‌ها مسوولان دولتی در هرات می‌گویند که هنوز هیچ مورد مثبتی از وجود این بیماری در این ولایت مشاهده نشده است.

محمد‌عارف جلالی، سرطبیب شفاخانه مرکزی هرات، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح می‌گوید که هنوز هیچ موردی از بیماری آنفلوانزای نوع H1N1 در بخش انتانی این مرکز درمانی ثبت نشده است.

با این‌که به گفته آقای جلالی هنوز مورد مثبتی از این بیماری در هرات مشاهده نشده است، اما رفت‌و‌آمد زیاد مردم بین هرات و ولایت‌های مرزی ایران، نگرانی مسوولان صحی این ولایت را در پی داشته است. سرطبیب شفاخانه مرکزی هرات می‌گوید که بنا بر نبود امکانات کافی، هنوز تحقیق درستی در این زمینه نشده است، اما رفت‌و‌آمد مردم به ایران در همین روزها سبب نگرانی مسوولان صحی شده است. او می‌افزاید که امکان دارد برخی از افراد مصاب به این بیماری از ایران به هرات سفر کنند و بیماری این‌جا هم عمومی شود.

در سوی دیگر ریاست صحت عامه هرات از آماده‌گی لازم برای مبارزه با آنفلوانزا خبر می‌دهد.

محمد‌آصف کبیر، معاون ریاست صحت عامه هرات، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح می‌گوید که بنا بر گزارش‌های روزانه مسوولان این ریاست، تا روز پنج‌شنبه هفته گذشته هیچ موردی از ابتلای افراد به بیماری آنفلوانزای H1N1 ثبت نشده است.

آقای کبیر تصریح می‌کند که تیم‌های مختلف ریاست صحت عامه برای مبارزه با این بیماری در حال کار هستند و گوشت‌های مرغ وارداتی از ایران هم به شدت بررسی می‌شود. او می‌افزاید که در صورت مثبت بودن بیماری در فرآورده‌های گوشت مرغ وارداتی به افغانستان، برخورد قانونی با متخلفان انجام می‌گیرد. آقای کبیر هم‌چنان می‌گوید که راه زمینی تنها مسیر برای انتقال بیماری آنفلوانزا نیست، بلکه کوچ پرنده‌گان وحشی از کشوری که به آن مصاب شده هم سبب پراکنده شدن ویروس بین ساکنان کشورهای مجاور می‌شود.

با تمام این‌ها ریاست صحت عامه هرات از آماده‌گی‌های لازم افراد آموزش‌دیده برای مبارزه با ویروس آنفلوانزای H1N1 خبر می‌دهد. این نهاد دولتی می‌گوید که برای جلوگیری از مصاب شدن احتمالی به بیماری آنفلوانزای H1N1، بهتر است که مردم به توصیه پزشکان در خصوص استفاده از ماسک عمل کنند.

 

آنفلوانزا و راه انتقال آن چیست؟

بیماری آنفلوانزا نوعی عفونت حاد ویروسی است که در فصل‌های پاییز و زمستان بیش‌تر شایع می‌شود و بین انسان، پرنده‌گان، اسب و خوک مشترک است. ویروس آنفلوانزا در دستگاه تنفسی فوقانی در ترشحات حلق و بینی و در ترشحات مجاری تنفسی وجود دارد. در گونه انسانی، فرد عامل بیماری هنگام عطسه ویروس بیماری را که در مجاری تنفسی‌اش جای دارد، به بیرون پراکنده می‌کند.

مهم‌ترین راه انتقال آنفلوانزا از طریق همین ریزقطراتی است که با عطسه و سرفه وارد فضا می‌شوند و در فاصله‌ یک متری به افراد می‌رسند؛ اما ممکن است افرادی که در یک فضای محدود و کوچک و بسته مانند داخل یک موتر یا در یک اتاق کوچک که تهویه نیز نمی‌شود، باشند.

پزشکان می‌گویند که زنان باردار، کودکان زیر ۵ سال و افراد بالای ۶۵ سال، هم‌چنین افرادی که نقص سیستم ایمنی بدن دارند، باید بیش‌تر مواظب باشند و شیوع این ویروس را جدی بگیرند.

بنا بر گزارش‌ها، هرات در سال‌های اخیر کم‌تر شاهد بیماری آنفلوانزای H1N1 بوده است. آخرین مرتبه که از فراگیر شدن این بیماری در هرات خبر رسید، به دست‌کم هشت سال قبل بر‌می‌گردد. از آن به بعد این ولایت شاهد فراگیری این بیماری نبوده است.