انجماد پول دسترخوان ملی در بانک مرکزی؛ دکان‌داران پروان: صدها هزار افغانی متضرر شده‌ایم
۸صبح، پروان
با گذشت هشت ماه از توقف برنامه دسترخوان ملی که از سوی حکومت پیشین راه‌اندازی شده بود، تا کنون بانک مرکزی چندین میلیون افغانی پول بسته‌های کمکی دکان‌داران پروان را پرداخت نکرده است. شماری از عمده‌فروشان مواد غذایی در پروان می‌گویند که در هشت ماه گذشته به دلیل منجمند ماندن این پول در بانک مرکزی، آنان «صدها» هزار افغانی متضرر شده‌اند. این دکان‌داران می‌افزایند که تا کنون از سوی بانک مرکزی برای پرداخت پول بسته‌های کمکی جواب قناعت‌بخش دریافت نکرده‌اند.
امام‌الدین، نماینده دکان‌داران شهر چاریکار ولایت پروان، گفت که در زمان نظم جمهوریت قراردادی میان دکان‌داران شهر چاریکار و ۴۵ شورای مردمی این ولایت به هدف فروش مواد غذایی بسته شده بود. به گفته وی، بر بنیاد این قرارداد، پول مواد غذایی برنامه دسترخوان ملی پس از توزیع آن به مردم، با یک یا دو روز وقفه از طریق بانک مرکزی پرداخت می‌شد. وی افزود که از آن زمان تا کنون از میان ۴۵ شورای مردمی، پول پنج شورای شهری که مبلغ پنج میلیون و ۶۸۸ هزار و ۷۰۰ افغانی می‌شود، به دلیل سقوط حکومت پیشین در بانک مرکزی به دلیل نامعلوم منجمد مانده است. امام‌الدین تصریح کرد: «در آن زمان که ما قرارداد بسته بودیم، پس از توزیع مواد غذایی به شوراها با مدرکی که از طرف دفاتر CHA و PMO دریافت می‌کردیم و هم‌چنان با چک‌بوک شوراها به بانک مرکزی مراجعه می‌کردیم و پول خود را به دست می‌آوردیم. به گفته او، قرار بود در آخرین روز سقوط حکومت پیشین آن‌ها پول خود را بگیرند، اما حکومت سقوط کرد و پول تا امروز در بانک مرکزی به دلیل نامعلوم منجمد مانده است.
امام‌الدین خاطرنشان کرد که این مقدار پول مربوط به پنج دکان‌دار مندوی شهر چاریکار می‌شود. به گفته وی، در حال حاضر این دکان‌داران صدها هزار افغانی متضرر شده‌اند و هم‌چنان در وضعیت فروپاشی اقتصادی به سر می‌برند.
معراج‌الدین، یکی دیگر از دکان‌داران مندوی شهر چاریکار، گفت که بیش از ۸۰۰ هزار افغانی وی نیز در بانک مرکزی منجمد مانده است. او افزود: «خیلی متضرر شده‌ایم؛ چون در زمانی که ما قرارداد کرده بودیم، یک بوجی آرد ۱۶۰۰ افغانی بود، اما فعلاً به ۲۴۰۰ رسیده است. همین‌طور نرخ دالر ۷۷ افغانی بود و فعلاً به بیش از ۹۰ افغانی رسیده است. تنها من، بیش از ۲۵۰ هزار افغانی ضرر کرده‌ام. خلاصه در‌به‌در شده‌ایم. پشت هر دروازه‌‌ای که می‌رویم، کسی رسیده‌گی نمی‌کند.»
در همین حال حاجی عبدالخالق، دکان‌دار دیگر شهر چاریکار، گفت که این پول مربوط به پول‌های منجمد شده حکومت نیست و باید بانک مرکزی هرچه زودتر آن را پرداخت کند.
با این‌همه، بانک مرکزی از صحبت کردن در مورد منجمد ماندن پول شورای‌های برنامه دسترخوان ملی به‌صورت رسمی خود‌داری کرد، اما یک منبع در این بانک گفت که این پول بر بنیاد مکتوب رسمی وزارت احیا و انکشاف دهات معطل قرار گرفته است.
خواستیم در این مورد دیدگاه مسوولان وزارت انکشاف دهات طالبان را نیز داشته باشیم، اما با تلاش‌های پی‌هم، موفق نشدیم.
برنامه دسترخوان ملی پس از کش‌وقوس‌های فراوان و تنش میان قوه مجریه و مقننه، به تاریخ ۲۸ سرطان ۱۳۹۹ از سوی حکومت پیشین افتتاح شد. در آن زمان محمد‌اشرف غنی، رییس جمهور پیشین، هدف این برنامه را تحکیم قرارداد اجتماعی میان دولت و ملت و رسیده‌گی به خانواده‌های نیازمند و آسیب‌دیده از کرونا عنوان کرده بود. تمرکز این برنامه بالای توزیع بسته‌های کمکی شامل آرد، برنج، روغن، لوبیا و صابون دست‌شویی بود. در آن زمان بودجه‌ای که برای این برنامه در نظر گرفته شده بود، ۲۸۰ میلیون دالر بود که از سوی بانک جهانی پرداخت می‌شد. برنامه کمک غذایی تا پیش از سقوط حکومت پیشین در برخی ولایت‌ها از طریق موسسه‌ها و شوراهای محلی مردمی اجرا شد، اما با تسلط طالبان این برنامه متوقف گردید.
