تلاش برای استحکام نظام بانکی؛ شهروندان: محدودیت فعالیتهای بانکی برداشته شود
حسینعلی حیدری

مقامهای طالبان میگویند که استحکام سکتور بانکی، توسعه تجارت و به چرخ آوردن اقتصادی، برای آنان مهم است و به همین دلیل در این زمینه تلاشهای موثری را انجام خواهند داد. بانک مرکزی در این راستا، جلسه هماهنگی را نیز تحت ریاست عبدالسلام حنفی، معاون رییسالوزرای حکومت طالبان و با حضور محمدادریس سرپرست بانک مرکزی، رییس اتحادیه بانکها و نمایندهگان بانکهای تجارتی برگزار کرده است.
این بانک امروز (یکشنبه، چهارم میزان) با نشر اعلامیهای گفت که در این جلسه عبدالسلام حنفی در مورد انتقال پول نظریات و پیشنهادات مسوولان بانک مرکزی، اتحادیه بانکها و نمایندهگان بانکهای تجارتی را شنیده و در مورد راهحلهای آن صحبت کرده است. آقای حنفی وعده داده است که به مشکلات بانکداران رسیدهگی میکند. وی تاکید کرده است که سکتور بانکی برای آنان قابل اهمیت است و در این راستا اقدام جدی و موثر میکنند.
محدود بودن فعالیت بانکها، شهروندان را نگران و با مشکل مواجه کرده است. نوروز به یکی از شعبههای بانک خصوصی در کارته سه شهر کابل آمده است تا از حساب خود پول بکشد. وی حدود دو صد هزار دالر در دو بانک خصوصی دارد، اما آن را برداشت نمیتواند. نوروز میگوید: «عجب جیرهخواری شده است، دو صد هزار دالر در بانک دارم، اما در یک هفته بیشتر از دو صد دالر گرفته نمیتوانم.»
وی در شهر کابل شرکت ساختمانی دارد. نوروز میگوید که بدون پول کار نمیشود، کار ما پس مانده است، بسیار تاوان کردهایم. وی از طالبان خواست که فعالیت بانکها را به روال عادی برگردانند تا مشکلات شهروندان کمتر شود.
طالبان چهل روز پیش بر کابل مسلط شدند. از آن زمان تا کنون معاملات پولی و بانکی با مشکل مواجه شده است. بانکها در مرکز کشور سه هفته پیش دوباره به فعالیت شروع کردند، اما توزیع پول برای مشترکان محدود است. بانک مرکزی در هماهنگی با اتحادیه بانکها، گفته است که برای دارندهگان حسابهای انفرادی بانکی، هفتهای ۲۰۰ دالر امریکایی یا ۲۰ هزار افغانی بیشتر پرداخت نمیشود.
ایالات متحده اعلام کرده است که میلیاردها دالر پول بانک مرکزی افغانستان را که در بانک ذخایر فدرال شهر نیویورک نگهداری میشد، منجمد کرده است. پیش از این بانک جهانی نیز اعلام کرده بود که تادیات خود به افغانستان را متوقف میکند، زیرا به گفته این بانک، عمیقاً نگران وضعیت افغانستان و تاثیر آن بر برنامههای توسعهای این کشور، بهویژه برای زنان است. صندوق بینالمللی پول (IMF) نیز انتقال ۴۵۰ میلیون دالر را که قرار بود در جریان ماه جاری به حکومت افغانستان سپرده شود، به تعلیق درآورده است. دولت آلمان نیز اعلام کرده است که ۳۰۰ میلیون دالر کمکش را به افغانستان نخواهد سپرد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگو و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، پیشتر گفته بود که آنان شب و روز تلاش میکنند تا پولهای مسدود شده افغانستان در بیرون از کشور دوباره آزاد شود. آقای مجاهد افزوده بود: «چرخش اقتصادی دوباره شروع میشود. این فقری که مردم افغانستان فعلاً نگران آن هستند، بسیار زود حل خواهد شد. ما مسوولیت داریم که در این راستا خیلی زیاد تلاش کنیم. ما شب و روز تلاش میکنیم که همین مساله حل شود و پول مسدود شده هم آزاد شود.»
نعمتالله، باشنده شهر کابل، میگوید که یک مقدار پول در بانک دارد، اما با وجود چند روز تلاش، پولش را از بانک گرفته نتوانسته است. وی میافزاید: «مشکلات زیاد است، نفرها شب در پیش بانک میآیند، روز که برویم هیچ نوبت نمیرسد.»
نعمتالله تصریح میکند که حکومت طالبان باید بهزودی به این مشکل مردم رسیدهگی کند. با این حال، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، از جامعه جهانی، بهویژه امریکا، خواسته است که تحریمهایش را لغو کند و با دولت آنان از راه تعامل پیش بیاید. متقی تصریح کرده است که طالبان خواهان روابط خوب با جهان است. او اعمال فشار اقتصادی بر طالبان را به زیان کشورهای جامعه جهانی خوانده است. به باور متقی، اعمال فشار اقتصادی بالای طالبان به نفع کسانی تمام میشود که میخواهند به جهان زیان برسانند.
در پی درخواست پیهم طالبان، وزارت خزانهداری امریکا برای جلوگیری از گسترش فقر و گرسنهگی در افغانستان، مجوز ورود دارو، تجهیزات طبی، مواد غذایی و لوازم کشاورزی را صادر کرده است. براساس اعلام وزارت خزانهداری امریکا، این اقدام جزو روال عادی دولت ایالات متحده برای اجازه دادن به ارایه خدمات بشردوستانه و صادرات کالا به مناطق متاثر از تحریمهای این کشور است. امریکا اما خاطرنشان کرده است که تحریمهایش علیه طالبان و سایر نهادها و افراد تحریم شده را برنمیدارد.