جرایم جنایی در پایتخت؛ یک سوم قتل‌ها ریشه‌ی «ناموسی» دارد
حسیب بهش
هم‌زمان با کاهش در آمارهای جرایم جنایی کابل، منابع می‌گویند که یک سوم قتل‌های جنایی پایتخت ریشه‌ی «ناموسی» داشته است. بر‌اساس آمارهای نهادهای امنیتی، از سال روان تا کنون حدود ۶۸ قتل ناموسی در پایتخت ثبت شده است که از این میان، ۶۳ مورد آن کشف شده است و پنج مورد دیگر زیر کشف قرار دارد. در پیوند به این قضایا، حدود ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند و نزدیک به ۵۰ تن دیگر زیر تعقیب هستند. این در حالی است که بیش‌تر این قتل‌ها از سوی مردم به «دزدی موبایل» ربط داده می‌شود. در این میان، چندین مورد از قتل‌های «برجسته» در پایتخت که انتقادات مردم را در پی داشت، ریشه در مسایل ناموسی داشته است. گفتنی است که با توجه به پیچیده بودن ابعاد برخی از قضایای قتل و ادامه بررسی‌ها پیرامون آن، احتمال می‌رود که آمار قتل‌های ناموسی افزایش یابد.
در حالی که سطح جرایم جنایی پایتخت در روزهای اخیر کاهش یافته، اما بررسی ادامه‌دار پرونده‌ها از سوی نهادهای امنیتی روشن ساخته است که برخی از قتل‌ها به دلیل خصومت‌ها صورت گرفته و ریشه ناموسی داشته است. یک منبع امنیتی به روزنامه ۸صبح گفت، برخی از قتل‌ها در کابل که زیر نام «دزدی» انجام شده است، پیوند ناموسی دارد و بر‌اساس خصومت‌های خانواده‌گی صورت گرفته است. هرچند مواردی از این قتل‌ها مشخص شده است، اما روزنامه ۸صبح بنا بر دلایلی از ذکر آن خودداری می‌کند. این منبع می‌گوید که قتل‌های ناموسی و خصومت‌های خانواده‌گی در واقع حدود ۳۳ درصد قتل‌های جنایی پایتخت را تشکیل می‌دهد. در چند مورد از این قتل‌ها، به وضوح دیده شده است که مردم آن‌ها را به «دزدی» موبایل ربط داده‌اند، اما بررسی نشان داده که خاستگاه این نوع قتل‌ها خصومت‌های شخصی و مسایل ناموسی بوده است.
هم‌زمان با این، آمارها در وزارت امور داخله نیز نشان می‌دهد که از آغاز سال روان تا بیست‌وسوم عقرب، ۶۸ قضیه از قتل‌های ناموسی در پایتخت ثبت شده است. بر‌اساس معلومات این نهاد، در این قضایا ۶۸ تن کشته شده‌اند. از میان این موارد حدود ۶۳ مورد کشف شده است و تنها پنج مورد دیگر زیر کشف و بررسی قرار دارد. این وزارت هم‌چنان پس از بررسی‌هایش، ۱۱۰ مظنون را در پیوند به قتل‌های ناموسی تثبیت کرده است. از میان این افراد، ۶۳ تن بازداشت شده و ۴۷ تن دیگر فرار کرده‌اند. با این حال، تلاش‌های پولیس برای بازداشت این مظنونان هم‌چنان ادامه یافته است.
منابع معتبر در نهادهای امنیتی هرچند بر تلاش‌های پولیس برای تامین امنیت شهروندان تاکید دارند، اما می‌گویند که شهروندان پس از رویدادهای قتل، به گونه‌ی «ناعادلانه» در مورد آن قضاوت می‌کنند و آن را به دزدی موبایل و راه‌زنی ربط می‌دهند. این در حالی است که بیش‌تر این موارد از قتل‌ها پس از بررسی‌های ابعاد آن روشن می‌شود. پیش‌تر چندین مورد قتل در کابل ثبت شده و زیر جو رسانه‌های اجتماعی، به آن‌ها برچسب دزدی زده شده است. در این میان، حتا برخی از موارد اختطاف نیز وجود داشته، اما پولیس در ادامه بررسی‌هایش دریافته است که این رویدادها بر‌اساس خصومت‌های شخصی صورت گرفته یا ریشه ناموسی داشته است.
طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله، روز جمعه، هفتم قوس، به روزنامه ۸صبح گفت که بخش بزرگی از قتل‌ها ریشه‌ی ناموسی دارد، اما بنا بر مسایل خانواده‌گی زیاد انعکاس نمی‌یابد و اولویت آن «قتل» گفته می‌شود. او افزود که به دلیل بحث تقویت فرهنگ انتقام‌جویی در کشور، افرادی بنا بر عقده‌مندی و نزاع خانواده‌گی دست به این نوع قتل می‌زنند. به گفته‌ی آقای آرین، مهار این‌گونه موارد کار ساده‌ای نیست و نیاز به فرهنگ‌سازی و بحث نهادینه خانواده‌گی دارد. وی ابراز امیدواری کرد که با بلند بردن سطح آگاهی، دانش و درک، این فرهنگ با گذشت زمان از بین برود.
این آمارها در حالی شریک می‌شود که قتل‌های مرموز در برخی از نقاط کشور، به ویژه پایتخت، افزایش یافته است. به گفته‌ی منابع امنیتی، ابعاد واقعی رویدادهای قتل به گونه‌ی معمول پس از بررسی‌ها روشن می‌شود. بدین ترتیب مواردی نیز ثبت شده است و احتمال دارد با گذشت زمان، میزان قتل‌های ناموسی افزایش یابد. نهادهای حقوق بشری پیش‌تر نیز در گزارش‌های‌شان از قتل‌های ناموسی ابراز نگرانی کرده بودند. بر‌اساس بررسی‌هایی که در سال ۱۳۹۲ در سراسر کشور انجام شده بود، بیش از ۴۰۰ مورد قتل ناموسی ثبت شده بود.
