فساد در گمرک اسلام‌قلعه و اعتراض راننده‌گان
۸صبح – هرات
راننده‌گان موترهای باربری مسیر شاهراه هرات-اسلام‌قلعه از وجود فساد و کارشکنی در گمرک اسلام‌قلعه هرات شکایت دارند. این راننده‌گان می‌گویند که از مدتی به این‌سو و با انتقال گمرک هرات به بندر اسلام‌قلعه، فساد اوج گرفته و کارمندان گمرک و حتا سربازان مقابل دروازه‌های خروجی از آنان پول می‌گیرند. سید جواد، راننده‌ی لاری باربری می‌گوید از سه‌شنبه هفته‌ی گذشته تا کنون لاری بار وی در گمرک اسلام‌قلعه منتظر طی مراحل اسناد محصولی است. او می‌افزاید که برخی از دوستانش که به کارمندان گمرک رشوه داده‌اند، چهار روز قبل کالای موترهای‌شان محصول شده از گمرک بیرون شده است.
وکیل احمد، یکی دیگر از راننده‌گان این مسیر با شکایت از سربازان دروازه‌های گمرک اسلام‌قلعه می‌گوید که پس از طی مراحل اداری و قانونی اسناد کالای تاجر، مجبور به توقف می‌شود. او می‌افزاید که سربازان به وی اجازه‌ی خارج شدن از گمرک را تا زمان دریافت پول نمی‌دهند. گل احمد، یکی دیگر از راننده‌گان این مسیر به روزنامه ۸صبح می‌گوید که نبود امکانات در بندر اسلام‌قلعه سبب مریضی او و دوستانش شده است. او می‌افزاید که تاجر به وی پولی بابت پرداخت رشوه به کارمندان و سربازان دروازه گمرک نمی‌دهد و همین مسأله سبب شده که چندین روز زیر آفتاب سوزان منتظر ترخیص کالای موتر خود باشد. گمرک هرات دست‌کم ۲۰ روز پیش به بندر اسلام‌قلعه منتقل شد. هم اکنون به جز سیخ گول، گچ و سمنت، هیچ کالای دیگری در گمرک هرات محصول نمی‌شود. متباقی کالای وارداتی از قبیل مواد سریع‌الاشتعال و سریع‌الفساد در بندر اسلام‌قلعه محصول شده و سپس وارد هرات می‌شود.
در سوی دیگر، غلام‌حبیب هاشمی، نماینده مردم در شورای ولایتی هرات با نگرانی از این موضوع، دولت را به کم‌توجهی در این زمینه متهم می‌کند. آقای هاشمی می‌افزاید که «آشفته‌بازار» کنونی در کشور و هرج‌ومرج ناشی از مذاکرات صلح بر کار کارمندان دولت تاثیر مستقیم گذاشته و آنان با استفاده از اوضاع نابسامان، سعی در اخذ رشوه و قانون‌گریزی دارند. آقای هاشمی از والی هرات خواهان توجه به این مشکل است.
مبارزه‌ی دولت با فساد در گمرک‌ها
وجود فساد در گمرکات هرات و اسلام‌قلعه داستان امروز و دیروز نیست. طی سال‌های گذشته، بارها گزارش‌هایی از وجود فساد گسترده در گمرکات هرات و اسلام‌قلعه نشر شده است. وجود فساد در این دو اداره‌ی درآمدزای دولت به حدی سرسام‌آور است که حتا به خبرنگاران به آسانی اجازه‌ی ورود و تصویربرداری از آن داده نمی‌شود. تاکنون به ندرت اتفاق افتاده که رییس گمرک هرات برای مصاحبه و رفع اتهامات مردم، تاجران، فعالان مدنی و اعضای شورای ولایتی هرات مبنی بر فساد در گمرک اسلام‌قلعه و گمرک هرات مقابل دوربین رسانه‌ها قرار بگیرد. عبدالقیوم رحیمی، والی هرات اما با توجه به وضع موجود، می‌گوید که لیست افراد زورگو و کسانی که در اداره‌های دولتی دست به فساد می‌زنند را طی روزهای آینده نشر می‌کند. آقای رحیمی می‌افزاید که عزم دولت برای مبارزه با فساد جزم است و به هیچ کسی اجازه‌ی فساد داده نمی‌شود. گفته‌های والی هرات اما بین مردم، تاجران، دکان‌داران و فروشنده‌گان مواد غذایی کمتر خریدار دارد. به باور مردم، فرد نخست دولت در هرات تنها وعده می‌دهد و برای مبارزه با فساد کمتر تلاش کرده است.
از مدتی به این‌سو قیمت مواد غذایی و سایر مواد مورد نیاز شهروندان در هرات افزایش بی‌سابقه یافته است. قیمت برخی مواد حتا تا مرز ۱۰۰ درصد هم، با افزایش مواجه شده و این مسأله از دید مردم و تاجران سبب نگرانی است. اتحادیه پیشه‌وران هرات به این نظر است که وجود فساد در گمرک‌های هرات دلیلی شده برای افزایش نرخ مواد غذایی و سایر کالایی که روزانه از طرف مردم به مصرف می‌رسد. عبدالودود فیض‌زاده، رییس اتحادیه پیشه‌وران هرات تأکید می‌کند که دولت با سیاست کنترل نکردن قیمت‌ها و نظارت نکردن دقیق و قانونی در گمرک‌ها، عامل اصلی افزایش نرخ کالای مصرفی است. آقای فیض‌زاده می‌افزاید که وجود فساد در گمرک‌ها سبب می‌شود که تاجر برای سود بهتر و بیش‌تر و حتا برای بیرون کردن سرمایه‌اش از ضرر، دست به گران‌فروشی بزند.
دست داشتن زورمندان در فساد
با تمام این‌ها اما گویا در گره کور فساد در گمرک هرات دست‌های دیگری هم کار می‌کنند. برخی منابع در شورای ولایتی هرات می‌گویند که انتقال گمرک هرات به اسلام‌قلعه، سبب کاهش درآمد غیرمشروع عده‌ای از تاجران و زورمندانی شده که در فساد دست دارند. به باور این منابع، اعتراض گسترده کارگران گمرک هرات برای جلوگیری از انتقال گمرک هرات به بندر اسلام‌قلعه هم از ریشه‌ی همین فساد آب می‌خورد. منابع می‌افزایند که منفعت یکی دو نفر از اعضای شورای ولایتی هرات در فساد گمرک‌ها گره خورده است و آنان به هیچ قیمتی حاضر به از بین رفتن فساد نیستند. به باور منابع محرمی که با روزنامه ۸صبح صحبت کردند، اوج گرفتن فساد در ۲۰ روز اخیر که با انتقال گمرک هرات به بندر اسلام‌قلعه سبب تنش شده هم از سوی همین افراد به قول منابع «زورگو و فاسد» مدیریت می‌شود.
