ادامه تطبیق واکسین کرونا؛ کهن‌سالان و بیماران مزمن تا دور بعدی منتظر بمانند
عبدالاحمد حسینی
وزارت صحت عامه به تازه‌گی روند تطبیق واکسین کرونا را در میان کارمندان صحی و نیروهای امنیتی آغاز کرده است. طبق آخرین معلومات، این وزارت در مدت پنج روز بیش از هشت هزار کارمند صحی را در سراسر کشور واکسین کرده است. نیروهای امنیتی اما شامل این شمار نمی‌شوند. طبق گفته‌های وزارت صحت عامه، نهادهای امنیتی خودشان روند تطبیق واکسین کرونا را برعهده گرفتهاند. با این حال وزارت صحت عامه می‌افزاید که پس از کارمندان صحی، کارمندان رسانه‌ها واکسین خواهند شد. براساس کتگوری‌ای که این وزارت انجام داده، افراد کهن‌سال و افرادی که بیماری‌های مزمن دارند، باید همچنان در انتظار دریافت واکسین کرونا بمانند. به گفته این وزارت، واکسینی که از سوی هند به افغانستان کمک شده، برای همه اقشار جامعه بسنده نیست و نیاز است کهن‌سالان و افراد دارای بیماری‌های مزمن تا ورود واکسین‌های جدید نهاد کوواکس منتظر باشند. طبق معلومات این وزارت، قرار است ۱۶ میلیون دوز واکسین جدید تا قبل از ماه جون سال ۲۰۲۱ میلادی به افغانستان برسد.
وزارت صحت عامه در پنجم حوت ماه جاری هم‌زمان با یک‌ساله‌گی ویروس کرونا، روند تطبیق واکسین این ویروس را آغاز کرد. این روند با برگزاری یک نشست افتتاحیه در ارگ ریاست جمهوری با واکسین کردن نیروهای امنیتی، کارمندان وزارت صحت و یک کارمند رسانه گشایش یافت و پس از آن، روند تطبیق آن در ۳۴ ولایت کشور آغاز شد. طبق آخرین معلومات که در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته، وزارت صحت عامه تا روز یک‌شنبه، دهم حوت، بیش از هشت هزار کارمند صحی را واکسین کرده است. براساس معلومات وزارت صحت عامه، این وزارت حدود یک‌صد و ده هزار کارمند دارد و قرار است نخست این کارمندان واکسین شوند و سپس براساس کتگوری این وزارت، کارمندان رسانه‌ها واکسین دریافت خواهند کرد.
این در حالی است که برخی دیگر از کشورها به افراد کهن‌سال و کسانی که بیش‌تر در معرض خطر‌ند، اولویت داده و واکسین کرونا را بالای آن‌ها تطبیق کرده‌اند. افغانستان اما کارمندان صحی، نیروهای امنیتی و کارمندان رسانه‌ها را در اولویت قرار داده است. براساس استدلال وزارت صحت عامه کشور، از آن‌جایی که این طیف‌ها در خط نخست مبارزه با کرونا قرار دارند، در دریافت واکسین به آن‌ها اولویت داده شده است. اکنون قرار است بعد از کارمندان صحی، کارمندان رسانه‌ها واکسین شوند. این در حالی است که نیروهای امنیتی خودشان روند تطبیق واکسین کرونا را برعهده گرفتهاند. سخنگوی وزارت صحت عامه می‌گوید، از آن‌جایی که نهادهای صحی خودشان دارای امکانات از قبیل شفاخانه و داکتر هستند، این امر مهم را برعهده گرفتهاند.
دستگیر نظری، سخنگوی وزارت صحت عامه، اما بیان داشت، واکسینی که از سوی هند کمک شده، برای همه شهروندان بسنده نیست. این در حالی است که کشور هند، حدود ۵۰۰ هزار دوز واکسین کرونای ساخت خود را به افغانستان کمک کرده است. به گفته مسوولان وزارت صحت عامه این واکسین تنها برای کارمندان صحی، نیروهای امنیتی و کارمندان رسانه‌ها تطبیق می‌شود. از این رو کهن‌سالان، افراد دارای بیماری‌های مزمن و آموزگاران در مرحله دوم و با ورد واکسین جدید، واکسین خواهند شد. نظری افزود که واکسین‌های کمک شده از سوی موسسه کوواکس به زودی به افغانستان می‌رسد و به محض رسیدن آن، روند تطبیق بالای این طیف جامعه آغاز خواهد شد. طبق معلومات او، موسسه کوواکس حدود ۱۶ میلیون دوز واکسین کرونا را به افغانستان کمک کرده است.
این مقدار واکسین برای ۲۰ درصد نفوس کشور بسنده است و قرار است نخستین محموله آن تا ماه جون یعنی تا سه ماه دیگر به افغانستان برسد. با این حال وزارت صحت عامه می‌گوید که این وزارت در تلاش است تا این واکسین‌ها قبل از ماه جون به افغانستان برسد. همچنان سخنگوی وزارت صحت اظهار داشت که برای ۴۰ درصد نفوس کشور نیز واکسین تدارک داده شده است. طبیق گفته‌های او، حکومت از طریق کمک‌های بانک جهانی اقدام به خرید این مقدار واکسین کرده و محتمل است که در آینده نزدیک به افغانستان برسد. در عین حال وزارت صحت عامه روز یک‌شنبه، دهم حوت، با نشر یک اعلامیه، اعلام کرد که چین حدود ۴۰۰ هزار دوز واکسین کرونا به افغانستان کمک می‌کند. این وزارت اما مشخص نکرد که این کمک‌ها چه زمانی به افغانستان تحویل داده می‌شود.
با این‌همه طبق طیف‌بندی وزارت صحت عامه، قرار است با ورود نخستن محموله واکسین کرونا، افرادی که بالاتر از ۵۰ سال سن دارند، واکسین شوند. به همین ترتیب افرادی که بیماری مزمن مثل شکر و بیماری قلب دارند، نیز در این کتگوری قرار گرفتهاند. وزارت صحت عامه می‌گوید که برای شناخت افراد کهن‌سال از تذکره تابعیت‌شان استفاده خواهد شد. همچنان براساس گفته‌های آقای نظری، افرادی که بیماری مزمن دارند، باید یک تصدیق‌نامه از یک داکتر متخصص داشته باشند تا واکسین بالای‌شان تطبیق شود. از سویی هم سخنگوی وزارت صحت عامه بیان کرد که آموزگاران و استادان دانشگاه‌ها نیز در این کتگوری شامل‌اند. طبق گفته‌های او، نهادهای آموزشی فهرست این اشخاص را ترتیب کرده در اختیار وزارت صحت عامه قرار می‌دهند تا براساس آن واکسین شوند.
از سوی دیگر کسانی که اولین دوزهای واکسین کرونا را دریافت کرده‌اند، می‌گویند که تاکنون با کدام عارضه جانبی دچار نشده‌اند. وزارت صحت عامه نیز تأیید می‌کند که تاکنون با هیچ موردی برنخورده است که پس از واکسین، مشکلی برای کسی خلق شده باشد. موسا فاضلی، یک تن از داکتران شفاخانه حوزه‌ای غزنی، به روزنامه ۸صبح گفت که در هفتم ماه حوت واکسین دریافت کرده و تاکنون با کدام مشکلی برنخورده است. او اما تصریح کرد که پس از تطبیق واکسین، تب، درد شدید عضلات، سردردی، سرگیجی و بی‌حالی داشته است. آقای فاضلی بیان کرد که برای کاهش درد این واکسین، از آمپول دکلوفناک سودیم و برای کنترل تب، از تابلیت پرستامول استفاده کرده است.
محمدکاظم مقصودی، متخصص جراحی اعصاب در شفاخانه محمدعلی جناح، نیز از داکترانی است که در پنجم حوت اولین دوز واکسین کرونا را دریافت کرده است. او به روزنامه ۸صبح گفت که بدنش با دریافت اولین دوز واکسین، کدام حساسیت نداشت و تنها همانند سایر واکسین‌ها علامی چون، تب، جان‌دردی و کسالت داشته است. وی یادآور شد که پس از ۴۸ ساعت جان‌دردی و سایر علایم برطرف شده و به حالت عادی برگشته است.
گفتنی است که نخستن مورد مثبت ویروس کرونا در پنجم حوت سال گذشته در ولایت هرات به ثبت رسید. پس از آن این ویروس به تمامی ولایات گسترش یافت و بیش از ۵۵ هزار تن به این ویروس مبتلا شده‌اند. پس از آن با ورود نخستین محموله کمکی واکسین کرونا، روند تطبیق آن نیز در پنجم حوت سال جاری آغاز شد. تاکنون بیش از هشت هزار تن واکسین کرونا دریافت کرده‌اند.
