سرخط

ویدیوی نشر شده از بدرفتاری نظامیان یکی از مقامات شورای امنیت ملی با سربازان نظام‌الدین قیصاری بسیار روشن است. محافظان قیصاری اول خلع سلاح شدند، بعد دستان‌شان از پشت سر بسته شد و سپس هر یک از نظامیان به نوبه‌ی خود بر گرده، پشت و دهن این محافظان با لگد کوبیدند.

ارگ چند روز پیش اعلام کرد که رویداد شکنجه‌ی افراد منسوب به قیصاری را بررسی می‌کند. بررسی رویدادهایی که برای حکومت و نهادهای دولتی رسوایی به بار آورده است، ‌از وعده‌های تکراری ارگ به افکار عمومی است، ‌اما هیچ‌کدام این وعده‌ها تا حال تحقق نیافته است. یگانه رویدادی که واقعاً بررسی شد و بخش‌هایی از گزارش آن بررسی در اختیار عموم قرار گرفت، گزارش هیأت حقیقت‌یاب سقوط مرکز ولایت کندز در سال ۲۰۱۵ بود. کمیته‌ای که آن رویداد را بررسی کرد، متشکل از مقام‌های حکومتی نبود. در آن زمان ارگ چهره‌های شناخته‌شده‌ی بیرون از حکومت و مقام‌های امنیتی پیشین را موظف ساخت تا رویداد سقوط مرکز ولایت کندز را بررسی کنند. شاید به همین دلیل بود که بخش‌هایی از گزارش آن رویداد در اختیار عموم قرار گرفت. غیر از گزارش رویداد سقوط کندز،‌ به افکار عمومی در مورد حوادث دیگر هیچ معلوماتی داده نشده است.

انتشار گزارش تغییر سیاست امریکا در قبال مذاکره با طالبان انعکاس گسترده‌ای در افغانستان داشته است. چشم همه به آغاز گفت‌وگو‌های صلح است و می‌خواهند بدانند که چه کسی این بن‌بست را خواهد شکست. تصور عمومی این است که امریکا در این روند نقش‌کننده‌ای دارد. حکومت و طالبان از مشارکت امریکا در گفت‌وگوهای صلح حمایت می‌کنند، ولی نکته‌ی اختلاف‌برانگیز و در عین حال نگران‌کننده، رهبری گفت‌وگوها است. طالبان شدیداً مشتاق اند که در پشت میز مذاکره با مقامات امریکایی بنشینند و امتیازات دلخواه خود را به دست آورند. بیانیه‌ی دفتر قطر که نمایندگی سیاسی این گروه را به عهده دارد، از تغییر سیاست امریکا استقبال کرده و منتظر دعوت رسمی آن هستند. ولی حکومت افغانستان با ایده‌ی مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان بدون حضور حکومت افغانستان مخالفت کرده است.

دستگیری نظام‌الدین قیصاری، نماینده‌ی جنرال دوستم در امور خیزش‌های مردمی و فرمانده‌ی امنیه‌ی ولسوالی قیصار ولایت فاریاب و انتقال او به کابل، موج بزرگی از اعتراضات مردم ولایات شمال را برانگیخت.

کودتای ۲۶ سرطان و ایجاد جمهوری مستبد سردارمحمد داوود یکی از رویدادهای مهم تاریخ سیاسی افغانستان معاصر است. این کودتا سلطه‌ی محمدزایی‌ها، شاخه‌ی مصاحبان را که بعد از جنگ داخلی سال ۱۹۲۹ میلادی روی کار آمدند، ‌متزلزل کرد. داوودخان، سلطنتی را که در آن زمان خود مشروعیت سنتی داشت‌، ‌لغو کرد و به جای آن یک جمهوری استبدادی بنا نهاد. داوودخان پس از کودتا، خودش را رییس ‌جمهور، نخست‌وزیر، ‌وزیر حرب، ‌وزیر مالیه و وزیر خارجه خواند و در جرگه‌ای که برای مشروعیت بخشیدن به کودتا برگزار کرده بود،‌ رییس‌جمهور مادام‌العمر منصوب شد. داوودخان کل دستاورهای دمکراسی دهه‌ی چهل و توسعه‌ی سیاسی ناشی از آن را ملغا کرد و افغانستان را به دوره‌ی نخست‌وزیری سردار محمد هاشم‌‌خان- که در آن نه مطبوعات آزاد اجازه‌ی فعالیت داشت و نه احزاب سیاسی- برگرداند.

هرگاه خاطرات رادیو و تلویزیون ملی افغانستان در جمعی مرور می‌شود بی‌گمان از مینه بکتاش به عنوان یکی از برترین گوینده‌های آن، یاد می‌شود. چهره‌ای که برای بسیاری‌ها تداعی‌کننده‌ی روزگاری شیرین‌تر از اکنون است، چهره‌ای که توانسته سال‌ها بینندگان را به تماشای تلویزیون فراخوانده، با صدایی مطمئن از خبرهای روز برای‌شان بگوید. کسانی که در آن روزها برای ساعتی چشم به تلویزیون می‌دوختند تا از زبان او بشنوند که در جهان پیرامونشان چه می‌گذرد، چنان با او خو گرفته بودند که در نبودش تا کنون هم جای خالی او را احساس می‌کنند و برای جوانترها از او و حال و هوای شیرینی که جوانی خودشان داشته است، قصه می‌گویند.

رییس جمهور غنی دیروز با لحن تند و سرشار از احساسات، موضع ‌اخیر رهبران احزاب سیاسی در مورد روند ثبت نام را رد کرد. رییس جمهور غنی گفت که رهبران احزاب مشروعیت ندارند، کسی آنان را انتخاب نکرده است و حق ندارند که به نمایندگی از مردم تصمیم تحریم انتخابات پارلمانی را اعلام کنند. جالب این بود که در میان احزابی که رییس‌ جمهور غنی مشروعیت‌شان را زیر سوال برد و آنان را متهم به خلق بحران چهل‌ساله‌ی اخیر کرد، متحدان ارگ هم بودند. حکمتیار، ‌سیدحامد گیلانی و کریم خلیلی متحدان آقای غنی محسوب می‌شوند. گیلانی و خلیلی در انتخابات سال ۲۰۱۴ متحد غنی بودند. حکمتیار هم در آن زمان به صورت غیررسمی از غنی حمایت کرد و به قطب‌الدین هلال، نماینده‌ی سازمانش هدایت داد که به اردوگاه تحول و تداوم بپیوندند.

رییس جمهور اشرف غنی در واکنش به درخواست ابطال روند ثبت نام رای‌دهندگان از سوی احزاب سیاسی می‌گوید احزاب سیاسی با طرح این خواست‌ها می‌خواهند انتخابات در زمان معینش برگزار نشود و کشور به سمت بحران برود.

پشت میز دراز مطالعه نشسته‎ای و به مجردی که سرت را بالا می‎کنی، بلند منزل معروف کابل «گل‎بهار سنتر» که شاید ده مرتبه بلندتر از ساختمان کتاب‎خانه است، توجهت را به خود جلب می‎کند. سکوت سنگین تالار مطالعه را صدای پرنده‎گانی که روی شاخه‎های درختان صحن کتاب‎خانه لانه کرده‎اند، می‎شکند و از آن‎سوی کلکین‎های پی‎وی‎سی هارن وسایط نقلیه به‎گونه‎ی ممتد و قطع نشد‎نی، اما خفیف به گوش می‎رسد.

گزارش رسانه‌ها حاکی از آن است که نیروهای افغان همانند سال‌های گذشته با تلفات سنگین مواجه‌اند. هشت صبح گزارش داد که در جریان هفته‌ی گذشته، بیش از ۱۰۰ نیروی امنیتی در چند ولایت کشور کشته شده و ده‌ها نیروی امنیتی نیز زخم برداشته‌اند. طالبان در جریان هفته‌ی گذشته بر پاسگاه‌های نیروهای امنیتی در ولایت قندز حمله کردند. در نتیجه‌ی این حمله حدود ۴۰ سرباز کشته شدند. چنان که مقام‌های وزارت دفاع گفته‌اند، طالبان با استفاده از عینک‌های شب‌بین نظامی، همزمان بر چندین موضع نیروهای امنیتی در ولسوالی دشت ارچی حمله کردند و باعث این تلفات شدند.