هشتاد کشته و ۲۶۵ زخمـی در انفجارهایی در میان معترضان جنبش روشنایی
براساس آمارهای ضد و نقیض در نتیجه دو حمله انتحاری در میان تظاهرات‌کنندگان هواداران جنبش روشنایی در دهمزنگ شهر کابل، هشتاد تن کشته و ۲۶۵ نفر دیگر زخمی شده‌اند.
وزارت امور داخله می‌گوید که در این رویداد تروریستی هشتاد نفر کشته و ۲۳۱ تن دیگر زخمی شده‌اند. اما وزارت صحت عامه می‌گوید که تعداد قربانیان این حادثه به شصت و چهار کشته و ۲۶۵ زخمی می‌رسد. وزارت امور داخله افزوده که در میان قربانیان این رویداد، شماری از نیروهای امنیتی به شمول آمران حوزه‌های اول، سوم و ششم نیز شامل هستند. اما، اسماعیل کاووسی، سخنگوی وزارت صحت عامه، شام روز گذشته به روزنامه ۸صبح گفت: «براساس آخرین آماری که داریم ۶۴ نفر کشته و ۲۶۵ نفر دیگر زخمی شده‌اند. در میان این قربانیان کودکان نیستند و زنان هم اگر باشند خیلی کم خواهند بود و اکثریت‌شان مردان هستند.» سخنگوی وزارت صحت عامه افزود که در میان زخمیان این رویداد شماری از سربازان نیروهای امنیتی نیز شامل‌اند.
مسوولیت این حمله را گروه تروریستی داعش به عهده گرفته است. امنیت ملی می‌گوید یکی از سرگروه‌های داعش در ولسوالی اچین ولایت ننگرهار به نام ابوعلی در گزارشی برای یکی از سران داعش اطمینان می‌دهد که سه تن از انتحارکنندگان این گروه داخل دهمزنگ شده‌اند.
هواداران جنبش روشنایی برای دومین‌بار پس از فیصله هفتم ثور کابینه مبنی‌بر انتقال لین برق وارداتی ترکمنستان از مسیر سالنگ، دست به تظاهرات گسترده زدند. این جنبش خواهان انتقال لین برق پنج‌صد کیلوولت ترکمنستان از مسیر ولایات بامیان است.
در تظاهرات روز شنبه هواداران جنبش روشنایی در شهر کابل، هزاران تن از باشندگان مناطق مرکزی کشور شرکت داشتند. تظاهر‌کنندگان اعتراض‌های خود را با سر دادن شعارهایی ضد تبعیض و تاکید بر انتقال لین برق پنج‌صد کیلوولت ترکمنستان از مسیر بامیان، از دشت برچی آغاز کرده و می‌خواستند در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری رفته و دست به تحصن بزنند. اما، در چوک دهمزنگ با موانع امنیتی مواجه شده و در همانجا توقف کردند.
همزمان با ادامه‌ی اعتراض هواداران جنبش روشنایی و برپایی خمیه تحصن، حوالی ساعت سه بعد از ظهر انفجاری در میان معترضان رخ داد. منابع امنیتی گفته‌اند سه انتحارکننده قصد داشتند مواد انفجاری جاسازی شده در بدن‌شان را در میان معترضان انفجار دهند و دو تن از این انتحارکنندگان موفق شده و فرد سومی آن توسط نیروهای پولیس شناسایی و قبل از انتحار به قتل رسیدند. وزارت امور داخله در اعلامیه‌ای در این باره می‌گوید: «باوجود این‌که نیروهای امنیتی کشور برای تامین امنیت مظاهره‌کنندگان تلاش‌های زیادی را به خرچ دادند اما با آنهم تروریستان و دشمنان قسم خورده مردم افغانستان یک‌بار دیگر با استفاده از فرصت دست به جنایت نابخشودنی زده و مردم بی‌گناه ما را به خاک و خون کشاندند. به اساس گزارش‌های اولیه پولیس ملی، این حمله توسط ۳ تن انتحارکننده صورت گرفته که فرد اول دست به انتحار زده، دومی انتحار ناقص و تروریست سومی به اثر فیر نیروهای امنیتی از بین برده شده است.»
هم‌چنین شاهدان عینی رویداد می‌گویند یک انتحارکننده که لباس زنانه در تن داشته، خود را در جمع معترضان رسانده و مواد انفجاری جاسازی شده در بدن خود را انفجار داد. یکی از شاهدان عینی گفت که این انتحارکننده در میان دیگران رهگذرانی که از کنار معترضان عبور می‌کردند، در جمع هواداران جنبش روشنایی پیوست.
نیروهای امنیتی تدابیر جدی امنیتی برای تامین امنیت تظاهرات‌کنندگان گرفته بودند و برخی از جاده‌های منتهی به مسیر تظاهرات را با گذاشتن کانتینر مسدود کرده بودند. به‌دلیل بندش جاده‌ها امبولانس‌ها دیرتر به محل رویداد رسیدند و بیشتر قربانیان توسط رنجرهای پولیس به شفاخانه‌های نزدیک به محل رویداد منتقل شدند.
اعلام ماتم ملی
اشرف‌غنی در واکنش به حمله تروریستی در میان هواداران جنبش روشنایی، یک‌شنبه را ماتم ملی اعلام کرده می‌گوید که وی انتقام خون قربانیان این رویداد را می‌گیرد. آقای غنی شام روز گذشته در یک بیانیه تلویزیونی در جمعی از مقام‌های ارشد حکومت گفت: «من امروز به مثل والدین شهدا داغدارم و شریک درد و غم هرخانواده که امروز عزیزان خود را از دست دادند و زخمی شدند می‌باشم. من به نمایندگی از ملت فردا (یک‌شنبه) را ماتم ملی اعلام می‌دارم و از مساجد و تکایا می‌خواهم تا به این منظور به روح شهدا اتحاف دعا کنند. برعلاوه به تمام نهادهای صحی کشور هدایت دادم تا در مداوای زخمیان از تمامی امکانات دولتی استفاده نمایند و برای تکریم شهدا و رسیدگی به خانواده‌های‌شان به مسوولین وظیفه دادم تا اقدامات عاجل کنند.»
رییس‌جمهور غنی در این بیانیه خود درد مردم افغانستان را به عنوان «داستان بی‌انتهایی از رنج» توصیف کرده گفت که طی چندین دهه علیه مردم روا داشته شده است. اشرف‌غنی حمله علیه معترضان را حمله به آزادی‌های ملت توصیف کرده افزود: «من به عنوان یک پدر و مسوول اول کشور، ضمن آن‌که از اعتراض‌های مدنی برای تقویت دموکراسی نوپای ما خوشحال می‌شدم، در عین‌حال به‌دلیل درک از عملکرد دشمن مکارمان نگران امنیت تک تک شهروندان بودم. به همین دلیل است که من و همکارانم در بیشتر از یک هفته به صورت دوامدار در گفتگو و بحث با سازماندهندگان اعتراضات بوده‌ایم و تدابیر شدید امنیتی امروز نیز به همین دلیل روی‌دست گرفته شده بود. اما، دشمن حیله‌گر از هر وسیله و فرصت ممکن استفاده کرده و سیمای جلادگونه خود را به ملت‌مان یک بار دیگر به نمایش گذاشت.» اشرف‌غنی هم‌چنین تاکید کرد: «به شما وعده می‌دهم که انتقام خون این عزیزان را از عاملان این جنایت به هرکجایی که باشند، خواهم گرفت.»
رییس جمهور افزود که وی دستور ایجاد کمیسیون با صلاحیتی به منظور تحقیق در مورد چگونگی وقوع حمله را نیز صادر کرده است. به گفته رییس جمهور غنی، این کمیسیون متشکل از افراد دولتی و غیردولتی خواهد بود. آقای غنی گفت که رهبری این کمیسیون را لوی سارنوال به عهده دارد و پس از یافته‌هایش کسانی که مقصر شناخته شوند، مجازات خواهند شد.
در همین‌حال، عبدالله عبدالله رییس اجرایی کشور، حمله تروریستی در میان هواداران جنبش روشنایی را شدیدا محکوم کرده و در بیانیه‌ای گفته است که این حملات کار «دشمنان سوگندخورده» مردم افغانستان بوده است. آقای عبدالله برگزاری اعتراض‌های مسالمت‌آمیز را حق تمام شهروندان توصیف کرده می‌گوید که حکومت مسوولیت دارد تا امنیت معترضان را تامین کند. رییس اجرایی کشور می‌گوید که او به نیروهای امنیتی دستور داده تا با «تمام توان» عاملان این رویداد تروریستی را شناسایی و تحت پیگرد قرار دهند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز با انتشار اعلامیه‌ای این حادثه تروریستی را محکوم کرده می‌گوید که راه‌اندازی تظاهرات‌های مسالمت‌آمیز یکی از حقوق بشری شهروندان و از مظاهر و مشخصه‌های نظام‌های دموکراتیک و مردم سالار به شمار می‌رود. این کمیسیون در اعلامیه خود می‌افزاید که تامین امنیت رسیدگی به خواسته‌های معترضان از مسوولیت‌های اساسی دولت به شمار می‌رود. این کمیسیون می‌گوید: «اولین تکلیف دولت این است که امنیت تظاهرات کنندگان را تامین و تضمین کند. دومین مسوولیت دولت پرهیز از هرگونه خشونت و بدرفتاری با تظاهرات کنندگان می‌باشد و سومین وظیفه دولت رسیدگی به خواسته‌ها و مطالبات قانونی و برحق تظاهرات کنندگان است. بنابر این کمیسیون مستقل حقوق بشر از دولت به ویژه نهادهای امنیتی جدا می‌خواهد که به تکالیف قانونی در قبال تظاهرات گسترده امروز رسیدگی کند.»
سفارت‌های ایالات متحده امریکا و جمهوری اسلامی ایران در کابل، هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، یوناما، و فرمانده کل نیروهای بین‌المللی در کشور نیز این حملات را محکوم کرده‌اند.
