سهم جدی القاعده در جنگ غزنی
۳۰۰ جنگجوی القاعده شانهبهشانه در کنار طالبان جنگیدند

سیدمصطفی کاظمی و مصور زادفر
پس از ادامهی چهار روز نبرد سنگین در غزنی، از پهلوهای تازهی رویداد پرده میافتد. منبعی به ۸صبح گفته است که شاخهی شبهجزیرهی هند گروه القاعده در جنگ غزنی شانهبهشانه در کنار طالبان حضور داشته و به هدف سقوط غزنی جنگیدهاند.
سیدسمیع سادات، افسر ارشد پیشین امنیت ملی در گفتوگویی با ۸صبح گفت که در حمله بر غزنی گروه القاعده سهم دارد، این گروه شانهبهشانه در کنار طالبان در ولایت غزنی جنگیده است و مقصر اصلی وزارت دفاع است.
به قول آقای سادات: «در جنگ غزنی، ۳۰۰ جنگجوی شعبهی «شبهجزیرهی هند» شبکهی القاعده نقش فعال داشتهاند که حدود ۱۰۰ نفرشان کشته و بیشتر از ۱۲۰ تنشان زخمی شدهاند. جنگ غزنی توسط طالبان رهبری میشود و ملا ادریس در رأس آن قرار دارد، اما شاخهی شبهجزیرهی هند گروه القاعده با آنان دوشادوش جنگیدند و در محاربه خیلی زیاد با طالبان کمک کردهاند.»
آقای سادات همچنان گفت: «ریاست امنیت ملی گزارشات استخباراتی مبنی بر آمادگی برای حمله و تجمع طالبان در نزدیکی شهر را همیشه با وزارت دفاع شریک ساخته بود؛ اینکه وزارت دفاع اقدامات پیشگیرانهای برای جلوگیری از این رخداد روی دست نگرفت، چیزی است که غزنی را در آستانهی سقوط رسانده است.»
بر بنیاد ادعای آقای سادات، شاخهی «شبهجزیرهی هند» گروه القاعده نخستین واحد نظامی خود را به رهبری شخصی به نام «خرم کیانی» با نام مستعار «قاسم پنجابی» در سال ۲۰۱۷ در ولسوالی گیلان ولایت غزنی بنیاد گذاشت. پارسال در حدود ۸۶ تن از جنگجویان این گروه در اثر حملهی مشترک نیروهای افغان و ناتو از بین رفتند، اما چند ماه پس از آن، «قاسم پنجابی» همراه با «عمر خطاب»، سرکردهی گروه القاعده در افغانستان، هر دو در یک حملهی هوایی کشته شدند.
سرنوشت انتخابات غزنی
با در نظر داشت نبردهای سنگین در غزنی و وضعیت ناگوار در آن ولایت از شفیقالله شفیق، استاد دانشگاه و نامزد انتخابات مجلس نمایندگان غزنی پرسیدیم که آیا انتخابات در غزنی برگزار خواهد شد؟ آقای شفیق در پاسخ گفت که «از هنگام شروع حمله بر این ولایت، چندین ساختمان دولتی حریق و تمام مواد انتخاباتی به یغما برده شدهاند. بنا بر این انتخابات در غزنی برگزار نخواهد شد.»
آقای شفیق همچنان گفت که از میان نارساییهای حکومت که به سقوط ولایت غزنی کمک کرده است، یکی آن فرض حکومت بر انجامندادن چنین حملات سنگین توسط طالبان بخاطر جریانداشتن مذاکرات صلح با این گروه است. حکومت افغانستان تصور میکرد که مذاکرات صلح هدیهای است که طالبان در جریان این روند با داشتن آن، دست به اقداماتی در این حد جدی بر علیه حکومت نخواهند زد.
شفیقالله شفیق ادعا میکند که حکومت از لانهسازی و نفوذ طالبان در داخل شهر غزنی و خانههای مردم خبر داشت، اما اقدامی برای جلوگیری از سقوط غزنی نکرد.
در همین حال طارقشاه بهرامی، وزیر دفاع در نشست خبریای که روز دوشنبه (۲۲ اسد) در کابل برگزار شده بود، گفت که طالبان «نیروهای اضافی» را برای حمله بر غزنی در کنار خود داشتند. او نیز اضافه کرد که شماری از جنگجویان چچینی، پاکستانی و عرب نیز در کنار طالبان افغانستان در نبرد غزنی سهیم بودهاند.
او گفت: «به مردم اطمینان میدهیم که طی ۲۴ ساعت آینده، در وضعیت غزنی تغییر قابل ملاحظه خواهد آمد.»
وزیر دفاع در نشست دیروز واضح کرد که در این نبرد، حدود ۱۰۰ سرباز امنیتی و دفاعی و ۲۰ تا ۳۰ غیرنظامی تلفات داشته است.
آقای بهرامی همچنان افزود که در جنگ غزنی ۱۹۴ جنگجوی طالب کشته و ۱۴۷ تن آنها زخمی شدهاند. به قول او تا اکنون یکهزار نیروی کمکی در دو مرحله به غزنی فرستاده شده است.
به گفتهی آقای بهرامی، رییس ستاد ارتش، معین ارشد امنیتی و معاون ولایتی ریاست امنیت ملی عازم غزنی شدهاند.
با این حال، شماری از شهروندان غزنی در کابل، روز دوشنبه (۲۲ اسد) دست به تظاهرات زدند. اعتراضکنندگان که شمارشان به صدها تن میرسید، در مسجد عیدگاه کابل جمع شده و شعارهایی در اعتراض به بیپروایی دولت در قبال وضع غزنی سر دادند.
در این تظاهرات شماری از فعالان جامعهی مدنی، اعضای شورای ولایتی، بزرگان اقوام و شهروندان کابل و غزنی اشتراک کردند.
عنایت ناصر، یک تن از برگزارکنندکان این تظاهرات به ۸صبح گفت که این حرکت بامداد روز دوشنبه (۲۲ اسد) آغاز شد و تدابیر برای گستردهتر ساختن آن نیز در نظر گرفته شده است.
بر اساس سخنهای آقای ناصر، فرستادن نیروهای ویژه برای در دست گرفتن کنترول جنگ غزنی تا چند ساعت آینده و فراهمکردن غذا، آب و نیازهای بهداشتی از سوی دولت برای شهروندان از شمار خواستهای معترضان است.
پیگیری قضیه و مجازات مسوولان امنیتیای که در غزنی سهلانگاری کردهاند نیز از خواستهای شهروندان معترض غزنی به شمار میآید.
به قول آقای ناصر، اگر به خواستها و پیشنهادات معترضان رسیدگی نشود، آنها سر از امروز در جادههای کابل خیمههای تحصن برپا خواهند کرد.
عنایت ناصر، در قسمت دیگری از سخنانش از وضع بد غزنی شکایت کرده و از دسترسینداشتن مردم به غذا، آب و داکتر سخن زد. او گفت: «مردم اجازهی بیرونشدن از خانه را ندارند، نه تنها که گلوله زندگیشان را میگیرد، بلکه نبود آب و غذا نیز باعث از دستدادن زندهگیشان میشود.»
بر بنیاد گفتههای عنایت ناصر، در غزنی خانوادههایی هم وجود دارد که دو روز میشود آب و غذا ندارند.
شبنم صالحی، استاد دانشگاه و یکی دیگر از معترضان به ۸صبح گفت غزنی قربانی بیپروایی و بیکفایتی مسوولان امنیتی شده است.
افزون بر این، تصاویری در شبکههای اجتماعی دستبهدست میشوند که بر بنیاد آن دو دختر جوان به رسم اعتراض و دادخواهی برای غزنی، در یکی از جادههای کابل که به میدان شهدای جنبش روشنایی منتهی میشود، ملبس با کفن سفید نشستهاند.
از سویی هم، دفتر هماهنگی امور بشری سازمان ملل متحد در افغانستان با نشر خبرنامهای گفته است که بر اساس گزارشهای رسیده، در شفاخانهی مرکزی غزنی دارو رو به اتمام است و مردم نمیتوانند زخمیها را برای درمان به شفاخانه انتقال دهند. این نهاد نیز تأیید کرده است که در غزنی بسیاری از مردم در خانههایشان پناه گرفته و قادر به ترک آن نیستند.
غزنی، شهری که در سال ۲۰۰۷ از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی کشورهای اسلامی (ایسکو) به عنوان مرکز فرهنگ و تمدن جهان اسلام انتخاب شد؛ طی چهار روز نبرد میان نیروهای امنیتی و جنگجویان طالب در آن، اکنون زیر تلی از آتش و ترس فرو رفته است.