موضوعی دردسر آفرین برای امریکا
سال هاست که حدود ۳۵۰۰ ایرانی عضو گروه مجاهدین خلق به آرامی در عراق زندگی می کردند، و توجه چندانی را به خود معطوف نکرده بودند. اما در حال حاضر این گروه نسبتا ناشناخته کانون بحث های بیش از پیش اختلاف برانگیز رهبران ایران، عراق و امریکا شده است. به علاوه، تصمیم گیری های دولت جدید کاخ سفید درباره ی این گروه احتمالا نوع روابط امریکا را با ایران در آینده ی نزدیک معین خواهد کرد.
موضوع آینده گروهک مجاهدین خلق اوایل ماه جاری نمود پیدا کرد، وقتی نوری المالکی نخست وزیر عراق به طور غیرمنتظره اعلام کرد که این گروه دیگر اجازه ی ماندن در عراق را ندارند. کمی پس از آن، موافق الرباعی، مشاور امنیت ملی عراق در سفر خود به تهران اعلام کرد، اردوگاه مجاهدین خلق که تقریبا در ۴۰ مایلی شمال بغداد قرار دارد، ظرف دو ماه منحل خواهد شد و عراق میزبان تهدیدهای معطوف شده به همسایه ی خود نخواهد بود.
این موضوع پیچیده تر شد، وقتی اتحادیه اروپا در ۲۶ جنوری نام این گروه را از لیست سازمان های تروریستی مانند حماس، جهاد اسلامی فلسطین و نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا حذف کرد. این اقدام اتحادیه اروپا که پس از اعمال نفوذ طولانی توسط طرفداران این گروه در اروپا صورت گرفت، باعث برانگیختن مخالفت شدید تهران شد. حدود ۳۰۰ تن از معترضان به این اقدام اتحادیه اروپا ظهر روز چهارشنبه در مقابل سفارت انگلیس در تهران تجمع کردند.
یکی از تظاهرکنندگان بنام سینا زمانیان با اشاره به اتحاد این سازمان با صدام حسین در طول جنگ ایران و عراق می گوید، «چه طوری آدم هایی از دشمن حمایت می کنند و مردم خودشان را در جنگ می کشند؟ آنها بدترین نوع تروریست های فرصت طلب هستند و برای همیشه این نام بایستی روی آنها باقی بماند».
با این وجود، برخی در بغداد خواهان آن هستند که این گروه در عراق باقی بماند و یا دست کم به دلایل سیاسی به ایران تحویل داده نشود. عیاد جمال الدین، یکی از نمایندگان مجلس عراق و از متحدان مقتدی صدر می گوید، «ما باید خیلی دقیق با این مساله برخورد کنیم. من این جا (مجلس) نیامده ام از این سازمان دفاع کنم و هیچ علاقه ای هم به آنها ندارم. اما به دنبال منافع ملی عراق هستم».
مجال الدین و سایر مقام های سیاسی عراق اساسا این گروه را برگی برنده ی برای چانه زنی با ایران می دانند، یکی از معدود برگ های برنده ای که عراق در مقابل همسایه ی قدرتمند خود دارد. استدلال این مقام ها این است که بستن کمپ مجاهدین خلق که خواسته ی ایران است، اهرم ارزشمند کوچکی را که عراق در مقابل ایران دارد، از بین خواهد برد. الدین می گوید، «به عقیدۀ من، عراق فقط این برگ برنده را برای تحت فشار گذاشتن ایران دارد».
اما در حال حاضر توانایی سازمان مجاهدین خلق برای ماندن در عراق به اراده ی امریکایی ها بستگی دارد. با وجود این که نام این سازمان هنوز در لیست سازمان های تروریستی امریکا قرار دارد، اما دولت بوش همواره از ارتش امریکا برای محافظت از کمپ اشرف مجاهدین استفاده می کرد. گهگاه نیز شکایت هایی از سوی تهران و دولت عراق صورت می گیرد. تهران مدعی است که این گروه همواره در فعالیت های خرابکارانه در داخل ایران مشارکت دارد.
مقام های امریکایی معتقدند که منحل کردن اردوگاه اشرف خلاف قوانین بین المللی بشردوستانه است، چرا که این احتمال وجود دارد که اعضای این گروه در ایران یا عراق مورد آزار و اذیت قرار گیرند. اما از آن جایی که شبکه جاسوسی سازمان مجاهدین نقش مهمی را در افشای برنامه ی مخفیانه هسته ای ایران در سال ۲۰۰۲ ایفا کرد، ظن بسیاری از ایرانیان و عراقی ها بر این است که امریکا این کمپ را برای مقاصد اطلاعاتی خود نگه خواهد داشت.
در صورتی که کاخ سفید اجازه ی منحل کردن این کمپ را به دولت عراق بدهد، نظام رهبری ایران احتمالا این اقدام را نشانه تمایل دولت اوباما برای کاهش تنش ها میان تهران و واشنگتن تلقی خواهد کرد.
