تلاش برای افزایش صادرات افغانستان به امریکا
مسوولان بخش اقتصادی امریکا در تلاشاند صادرات افغانستان به امریکا را افزایش دهند. سفارت امریکا در کابل، در کنفرانس ویدیوییای که در مقر این سفارت با اشتراک برخی تاجران افغان، دیروز برگزار شده بود، در مورد سیسیتم تعمیمی امتیازات ایالات متحده، افزایش فرصتها برای صادرات افغانستان و طرز استفاده از مزایای حقوق گمرکی به اشتراک کنندگان برنامه که تاجران افغان بودند، توضیحات ارایه نمود.
سیستم تعمیمی امتیازات ایالات متحده امریکا (جیاسپی)، برای پنجهزار نوع صادرات افغانستان و سایر کشورهای رو به توسعه، معافیت از حقوق گمرکی را فراهم میسازد. موادی که شامل این برنامه میشود، عمدتا شامل کالاهای تولیدی، مواد قابل استفاده در تولید کالا، زیورآلات، انواع قالین، بعضی از محصولات زراعتی و ماهیگیری، انواع مواد کیمیاوی، سنگهای قیمتی و مواد معدنی، را در بر میگیرد. تاجران افغان با استفاده از برنامهی «جیاسپی» میتوانند این اقلام را بدون پرداخت حقوق گمرکی به امریکا صادر نمایند. اما، اکثر منسوجات و اجناس چرمی، پاپوش، منسوجات قابل استفاده آرایش خانه، نمیتوانند شامل این برنامه شوند.
خانم سوزن، یکی از اعضای تیم سرمایهگذاری و بازسازی برای افغانستان که در چوکات وزارت خارجه امریکا فعالیت مینماید، از واشنگتن توسط ویدیو کنفرانس به تجاران افغان گفت، موفقیت صادرات افغانستان به امریکا بستگی به ویژگیهای محصول، بازاریابی، در نظر گیری معیارها و توجه به ضرورت مصرف کنندگان دارد. به گفتهی وی، تاجران افغان زمانی میتوانند صادرات شان به ایالات متحده را افزایش دهند، که با مصرف کنندگان، تاجران و اتحادیههای تجاری امریکایی که جواز فعالیت دارند، در تماس باشند.
وی یاد آور شد که آن عده از تاجران افغانی که میخواهند به امریکا صادرات داشته باشند، باید از معیارها و قوانین ایالات متحده و طرزالعمل سیسیتم تعمیمی امتیازات ایالات متحده، آگاهی داشته باشند. وی نیز یاد آور شد که در نظر دارند برنامههایی برای بلند بردن آگاهی تاجران افغان در مورد این برنامه رویدست گیرند تا صادرات افغانستان به امریکا را افزایش دهند. وی به این نیز اشاره کرد که موادی که تاجران افغان تصمیم دارند به امریکا صادر نمایند، نمونهگیری شده و باید با معیارهایی که در زمینه وجود دارد، مطابقت داشته باشد. خانم سوزن گفت شوق دسترسی به محصولات افغانستان را دارند، اما کسی و آدرس مشخصی نیست که با آنها در تماس شده و معلومات بهدست بیاورند.
به نظر برگزار کنندگان این ویدیو کنفرانس، بازاریابی انترنتی میتواند در معرفی اقلام صادراتی افغانی به امریکا سهولتهایی را به وجود آورد.
در حالی که برنامهی «جیاسپی» از سال ۲۰۰۳ به این طرف مورد تطبیق قرار گرفته و برخی کشورها توانسته اند، صادرات شان به امریکا را افزایش دهند، اما به گفتهی قربان حقجو، رییس هیات عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان، افغانستان نتوانسته است استفادهی بهینه از این برنامه داشته باشد. به گفتهی حقجو، انتظاری که افغانستان و امریکا از این برنامه داشتند، برآورده نشده است. وی میگوید: «در سال ۲۰۰۶- قبل از سال ۲۰۰۶ بسیار کم بوده است- مجموعا صادرات ما به امریکا از طریق این پروسه ۲۹ هزار دالر بوده و در سال ۲۰۰۷، ۷۲هزار دلر امریکایی بوده است». حقجو دلیل پایین بودن رقم صادرات افغانستان به امریکا را، عدم آگاهی بسیاری از تاجران افغان از این پروسه میداند. عدم موجودیت استندرد در اجناس صادراتی افغانستان و مناسب نبودن راههای مواصلاتی، به گفتهی حقجو، از جمله مشکلات دیگری است که باعث شده است صادرات تاجران افغان به امریکا افزایش نیابد. هرچند برنامهی «جیاسپی» شامل چندین کشور، به شمول برخی کشورهای همسایه افغانستان میشود، و برخی کشورها توانسته اند از این فرصت استفاده کرده، صادرات شان به امریکا را افزایش دهند، اما به دلیل عدم آگاهی از میکانیزم و طرزالعمل این برنامه، تاجران افغان نتوانسته اند از آن استفاده نمایند. به گفتهی حقجو، آگاهی یافتن تاجران افغان از این برنامه و مساعد ساختن زمینهی سفر برای آنها، از راهکارهایی است که میتواند در این زمینه موثر واقع شود. تدویر نمایشگاهی از اجناس صادراتی افغانی در یکی از شهرهای ایالات متحده، به باور رییس هیات عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان، میتواند به مثابهی دیگر راهکاری در افزایش صادرات افغانستان به امریکا و آشنایی آنها با اجناس افغانی میباشد.
ازدیاد صادرات کشور، یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی به شمار میرود.
بیشتر تاجران افغان میگویند در سفر به امریکا و بهدست آوردن ویزای آن کشور، مشکلات زیادی دارند و ماهها انتظاری را تحمل مینمایند تا بتوانند از سفارت امریکا در اسلام آباد ویزای ورود به امریکا را بهدست آورند، که گاهی هم موفق نمیشوند. اما مستشار اقتصادی سفارت امریکا در کابل، گفت تلاش میکنند با ایجاد قنسولگری در کابل تا فبروری سال آینده میلادی، این مشکل را حل کنند و این موضوع تحت بحث قرار دارد. اما وی یاد آور شد که این مساله، یعنی ایجاد قنسولگری در کابل، قطعی نیست.
تاجران افغان، راه انتقال مواد به امریکا از طریق بندر کراچی را توام با مشکلات میخوانند. اما مسوولان این کنفرانس گفتند تصمیم دارند در این مورد با شرکتهای خصوصی هوایی صحبت نمایند و در ضمن تلاشهای سهجانبه میان امریکا، افغانستان و پاکستان صورت گیرد.
این در حالی است که بیشتر اقلام صادراتی افغانستان به کشورهای همسایه صادر میشوند و گفته میشود که برخی از اقلام صادراتی افغانستان مانند قالینهای دستباف، به نام کشورهای همسایه در بازارهای جهان به فروش میرسند.