به خاورمیانه دستور نمی‌دهیم گوش می‌کنیم
در آستانه سفر فرستاده ویژه دولت جدید امریکا به خاورمیانه، باراک اوباما در اولین مصاحبه‌اش به‌عنوان رییس‌جمهور ایالا‌ت متحده، تلویزیون عرب‌زبان العربیه را برگزید و چهره‌ای صلح‌طلب و متواضع از کاخ سفید را برای جهان اسلا‌م به نمایش گذاشت.
گفتگو با شبکه العربیه – که در دبی واقع است – از دید اکثر رسانه‌های جهان اقدامی موفق و غیرمنتظره ارزیابی شد که بدون شک به افزایش محبوبیت باراک اوباما منجر خواهد شد.
اوباما گفت: «شماری از اعضای خانواده من مسلمان اند. من در کشورهای مسلمان زندگی کرده‌ام. وظیفه ی من این است که به جهان اسلا‌م بقبولا‌نم که امریکایی‌ها دشمن شما نیستند». به گزارش سایت پولتیکو «این تغییر رویه غیرمنتظره البته در لحن بود، نه سیاست‌ها» چرا که اوباما در مورد اسراییل گفت: «اسراییل یک متحد قدرتمند ایالا‌ت متحده است. آنها همچنان متحد ما باقی خواهند ماند و من همچنان اعتقاد دارم که امنیت اسراییل بسیار اهمیت دارد. اما من همچنین اعتقاد دارم که اسراییلی‌ها اهمیت دستیابی به صلح را درک می‌کنند. اگر زمان اش برسد و اگر طرف مقابل جدی باشد، آنها هم در دستیابی به صلح فداکاری خواهند کرد».
اوباما با انتخاب یک شبکه عرب‌زبان برای اولین مصاحبه‌اش پس از در دست گرفتن قدرت، خواست در مواجهه با شبه‌نظامی‌گری اسلا‌می موثرتر عمل کند. او ایده‌های بن لا‌دن را «ورشکسته» توصیف کرد و گفت این سیاست‌ها وضعیت بهداشتی کودکان مسلمان را بهتر نمی‌سازد.
اوباما در مصاحبه با العربیه تاکید کرد که ایالا‌ت متحده گاهی اوقات اشتباهاتی انجام داده است و دولت او به مذاکره و تعامل تمایل بیشتری دارد. او گفت: «همان طور که در سخنرانی مراسم تحلیف گفتم اگر کشورهایی نظیر ایران مشت‌های خود را باز کنند، ما دست خود را به سوی آنها دراز می‌کنیم». العربیه در سال ۲۰۰۳ و پس از حمله ایالا‌ت متحده به عراق با هدف تحت‌الشعاع قرار دادن تلویزیون الجزیره با حمایت امریکا و سرمایه عربستان در دبی آغاز به کار کرد. این تلویزیون رویکردی سکولا‌ر داشته و توسط گروهی از اعراب غربگرا در منطقه اداره می‌شود.
«میچل باید گوش کند»
به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس اوباما به العربیه گفت که می‌خواهد جورج میچل، فرستاده ویژه دولت امریکا به خاورمیانه، کار خود را با «گوش کردن» آغاز کند، چرا که ایالا‌ت متحده عموما با «دستور دادن» شروع می‌کند.
اوباما تاکید کرد که امریکا نمی‌تواند به اسراییلی‌ها یا فلسطینی‌ها بگوید چه چیزی برای شان خوب است، اما آن ها باید متوجه شوند که راهی که آن ها می‌روند به سمت رفاه و امنیت مردم‌شان پیش نمی‌رود. میچل، که از او به‌عنوان معمار صلح در ایرلندشمالی یاد می‌شود، روز سه شنبه ماموریت ۸ روزه‌اش را با ورود به مصر آغاز کرد. او پس از آن به اسراییل، کرانه غربی (مقر فتح)، اردن، ترکیه و عربستان سعودی می‌رود. او هفته ی آینده هنگام بازگشت به واشنگتن در پاریس و لندن هم توقف خواهد کرد. میچل ابتدا با حسنی مبارک، رییس‌جمهور مصر در مورد تداوم آتش‌بس شکننده میان اسراییل و حماس مذاکره کرد. اسراییلی‌ها هفته ی گذشته به حملا‌ت وحشیانه ۲۲ روزه خود به نوار غزه پایان دادند. حملا‌ت زمینی و هوایی به غزه که به مرگ بیش از ۱۳۰۰ فلسطینی – ازجمله ۴۰۰ کودک – منجر شد، به بهانه ی مقابله با راکت‌پرانی‌های حماس آغاز شده بود. مصری‌ها در طول روزهای درگیری وظیفه ی میانجیگری میان اسراییل و دو گروه فلسطینی رقیب، حماس و فتح، را برعهده داشتند.اوباما گفت که از فرستاده ویژه‌اش خواسته که به دنبال «پیشرفت واقعی در مساله صلح خاورمیانه و نه عکس‌های یادگاری با سران منطقه» باشد. با این حال به گزارش بی‌بی‌سی هنوز معلوم نیست میچل به کرانه غربی، مقر حماس، هم سفر خواهد کرد یا نه. در طول روزهای اخیر شمار زیادی از تحلیلگران میانه‌روی غربی گفته‌اند تا زمانی که ایالا‌ت متحده حماس را وارد معادلا‌ت نکند، امیدی به دستیابی به صلح در خاورمیانه نیست.
خاویر سولا‌نا، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم به صورت جداگانه به خاورمیانه می‌رود تا به تداوم آتش‌بس کمک کند. از زمان آغاز آتش‌بس «مذاکره‌نشده» میان دو طرف، نمایندگان گروه‌های فلسطینی و اسراییل به صورت جداگانه با مصری‌ها مذاکره کرده‌اند. حماس خواستار آن شده که اسراییل به محاصره غزه پایان دهد. اسراییل، که روز دهم فبروری انتخابات عمومی برگزار می‌کند، خواستار پایان راکت‌پرانی حماس و جلوگیری از مسلح شدن دوباره این گروه شده است.
یخ‌ها آب می‌شود؟
جاستین وب، دبیر بخش امریکای‌شمالی بی‌بی‌سی نوشت: این مصاحبه خیلی مهم است. لحن اوباما کاملا غیرمتخاصمانه بود. بدون شک این گفتگو عده زیادی را در خاورمیانه سردرگم خواهد کرد. ممکن است عده‌ای در ایران بپرسند آیا محمود احمدی‌نژاد بهترین گزینه برای تعامل با اوباما است؟ اوباما قرار نیست فعلا اقدامی غافلگیرکننده در مورد ایران انجام دهد، اما اگر احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده پیروز نشود و ایالا‌ت متحده هم بدون سر و صدا قدرت ایران در منطقه – به‌خصوص عراق – را بپذیرد، باید منتظر آغاز دوران تازه‌ای در روابط تهران – واشنگتن باشیم
