استراتژیهای مبارزات زنان در جوامع مسلمان (قسمت هجدهم)
نهادهای نظارت کننده بر اجرای معاهدات و مکانیزمهای دیگر
کمیسیون رفع تبعیض علیه زنان
کمیسیون رفع تبعیض علیه زنان (کمیته کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان) که در سال ۱۹۸۲ تاسیس شد، متشکل از ۲۳ کارشناس «عالی مقام اخلاقی و با بالاترین صلاحیتها» است که برای یک دوره ۴ ساله انتخاب می شوند. این کمیته اجرای کنوانسیون رفع تبعیض را زیر نظر دارد و توصیههای خود را ارایه میدهد.
توصیههایی که میتوانند در موارد نقض حقوق توسط عاملان غیردولتی، مورد استفاده قرار گیرند:
– توصیه شماره ۱۲ (۱۹۸۹) خشونت علیه زنان را یکی از اشکال تبعیض میداند که باعث محرومیت زنان از حقوق فردی و آزادی های بنیادی در شرایط تساوی با مردان است.
– توصیه شماره ۱۴ (۱۹۹۰) به ختنه کردن و سایر شیوههای سنتی زیانبار به حال زنان میپردازد.
– توصیه شماره ۱۸ (۱۹۹۱) «تبعیض مضاعفی را [که زنان معلول] به دلیل جنسیت و وضعیت ویژهشان متحمل میشوند»، به رسمیت میشناسد و از دولتها میخواهد که برای مراقبت از این که زنان معلول «در شرایط برابری به آموزش و شغل، خدمات بهداشتی و امنیت اجتماعی دسترسی داشته باشند، تدابیر ویژهای اتخاذ کنند تا آنان بتوانند در کلیه عرصههای زندگی اجتماعی و فرهنگی شرکت کنند».
کمیته ی حقوق بشر
کمیته ی حقوق بشر، اجرای میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی را در کشورهایی که آن را امضا کرده و یا بدان پیوستهاند، زیر نظر دارد. کمیته در سال ۱۹۹۵، رهنمودهای خود را در زمینه ی گزارشهایی که توسط دولتها ارایه میشد، تغییر داد و به آنان یادآوری کرد که موظفاند از حقوق انسانی زنان حمایت کنند و آن را گسترش دهند. این کمیته که متشکل از ۱۸ کارشناس است، همواره مساله خشونت علیه زنان را، از جمله در مواردی که توسط عوامل شخصی صورت میگیرد (مثل: قاچاق زنان، تحمیل مقررات برای پوشش، تجاوز به همسر، ختنه)، مطرح میکند. کشورهای عضو از این پس موظفاند که «عواملی را که مانع از بهرهمندی زنان از حقوقی میشود که در هر یک از مواد منشور قید شده است، اعلام کنند» و در گزارشهایشان، «مسایل عملی مربوط به جایگاه و حقوق انسانی زنان» را متذکر شوند .۲۱
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره ی خشونت علیه زنان
وظیفه ی گزارشگر ویژه درباره ی مساله خشونت علیه زنان، و نیز دلایل و پیامدهای آن که توسط کمیسیون حقوق بشر در سال ۱۹۹۴ تعیین گردید، عبارت است از جمعآوری اطلاعات و تهیه گزارش در باره ی:
– خشونت در خانواده (از جمله، خشونت همسر، اعمال روش های سنتی، کودککشی، زنای با محارم و غیره)؛
– خشونت در محیط جمعی (از جمله، تجاوز، تعرض جنسی، اذیت و آزار جنسی، خشونت سوداگرانه، بهرهکشی کاری)؛
– خشونت توسط دولت (از جمله، خشونت علیه زندانیان در شرایط جنگی، خشونت علیه زنان پناهنده)…
ادامه دارد